مهدیه بی غم
وحید حسینی نوه - پردیس کشاورزی ومنابع طبیعی تهران
خلیل طالبی جهرمی - تهران
فاطمه حسینی نوه

چکیده سن سبز پسته،Brachynema germari ، یکی از مهمترین آفات پسته در کشورمان ایران می‎باشد که سالیانه باعث خسارت قابل توجهی به این محصول با ارزش می‎شود. امروزه به منظور کنترل حشرات زیان آور، از جمله سن سبز پسته، توجه به ویژگیهای فیزیولوژیک آنها از جمله مراحل رشد و نمو جنین وتخم به عنوان یک راهکار جهت تداخل در فرآیندهای حیاتی حشره از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بدین منظور وجود دو گروه از آنزیمهای مهم، پروتئاز و آمیلاز، در اووسیت و تخم سن سبز پسته بررسی گردید. بیشینه فعالیت پروتئولیتیک کل تخم و اووسیت با استفاده از سوبسترای هموگلوبین در pH برابر با ۳ بدست آمد که نشان دهنده وجود سیستئین پروتئینازها می‎باشد. سوبستراهای ویژه سیستئین پروتئینازها، Z-Arg-Arg-pNA و Z-Phe-Arg-pNA، بخوبی توسط آنزیمهای موجود در تخم و اووسیت هیدرولیز گردید که به ترتیب نشان دهنده وجود سیستئین پروتئینازهای کاتپسین بی و کاتپسین ال در آنها می باشد. مهارکننده E-۶۴ فعالیت سیستئین پروتئینازهای کاتپسین ال و کاتپسین بی را به ترتیب در تخم به میزان ۸۵/۹۹ و ۱۴/۸۲ درصد و در اووسیت به میزان ۲۴/۶۳ و ۶۲/۷۴ درصد کاهش داد. همچنین حضور سیستئین پروتئینازها، با افزایش فعالیت پروتئینازی عصاره آنزیمی تخم توسط فعال کننده‎ DTT و افزایش فعالیت پروتئینازی عصاره آنزیمی اووسیت توسط فعال کننده‎ ال- سیستئین روی سوبسترای ویژه کاتپسین ال و بی به ترتیب به میزان ۴۱/۹۹ و ۵۷/۷۸ در تخم و ۲۳/۱۸۸ و ۷۱/۲۷ در اووسیت به اثبات رسید. بر اساس این نتایج می‎توان وجود کاتپسین ال و کاتپسین بی را در تخم و اووسیت سن سبز پسته ثابت نمود. وجود آنزیم آلفا آمیلاز در تخم و اووسیت این حشره با استفاده از سوبسترای نشاسته مشخص گردید و pH بهینه برای فعالیت این آنزیم برابر با ۶ به دست آمد . واژه های کلیدی: Brachynema germari ، سیستئین پروتئیناز، کاتپسین بی، کاتپسین ال، آلفا آمیلاز