شناسایی الگوی خوشه ای رخداد زمین لرزه های پارینه روی گسل گلباف، جنوب خاوری کرمان

گستره گلباف در استان کرمان (جنوب خاوری ایران) در سال­های۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶خورشیدی شاهد رویداد پنج زمین­لرزه با بزرگای میان Mw ۵.۴-۷.۱ بوده است. رویداد این زمین­لرزه­ها در بازه­ زمانی هفده سال نشان گر الگوی خوشه ای رخداد زمین لرزه ها روی سامانه گسلی گلباف (گوک) است. در این بخش با بهره گیری از رهیافت های موجود در دانش های  ریخت زمین ساخت و  پارینه­لرزه­شناسی نشان داده شده که در گذشته نیز رفتار لرزه­ای این گسل در برخی از بازه­های زمانی الگوی خوشه­ای داشته است. بدین منظور ابتدا بررسی­های دقیق ریخت­زمین­ساختی به روش نزدیک میدان انجام گرفت و با انجام پیمایش به روش RTK توسط دستگاه GPS کینماتیک، مدل ارتفاعی رقومی و نقشه توپوگرافی رقومی با دقت بالا از سطح گسیختگی­های ایجاد شده در زمین­لرزه­های پیشین تهیه شد. با انجام بررسی­های دقیق روی این مدل­ها، زاویه ریک گسل گلباف نزدیک به ۱۰ درجه برآورد شد که این نشان دهنده چیرگی سازوکار راستالغزی آن است و با نتایج به دست آمده از روش­های لرزه­شناسی و مشاهدات خطوط خش­لغز شکل گرفته بر روی سطح گسیختگی­ها نیز هم­خوانی دارد. بر پایه انجام پژوهش­های پارینه­لرزه­شناسی با حفر ترانشه عمود بر راستای گسل گلباف، چهار زمین­لرزه پارینه با بزرگای بیش از Mw ۶.۶ شناسایی شد. با استفاده از برخی روابط تجربی موجود، بیشینه­ بزرگای کهن­ترین زمین­لرزه پارینه تا Mw ۸.۲ به دست آمد که این به دور از انتظار است و نشان می­دهد همان­گونه که امروزه در بازه­ زمانی کوتاهی پنج زمین­لرزه روی این گسل رخ داده، در گذشته نیز رخداد زمین­لرزه­ها در برخی از بازه های زمانی الگوی خوشه­ای داشته و در مدت زمانی کوتاه چندین زمین­لرزه بزرگ روی داده به گونه ای­که فرصت کافی برای نهشته­گذاری و ثبت جداگانه شواهد آنها وجود نداشته است.

Keywords:

سامانه گسلی گلباف , الگوی خوشه ای , پارینه لرزه شناسی , ریخت زمین ساخت , زمین لرزه پارینه