مطالعه شاخص های تحمل به خشکی در لاین های اینبرد ذرت در شرایط آبیاری محدود و کامل

چکیده به منظور بررسی ژنتیکی شاخص های مقاومت به خشکی، ۲۵ اینبرد لاین ذرت تحت سه محیط آزمایشی آبیاری نرمال، آبیاری محدود در دوره رویشی و آبیاری محدود در دوره زایشی مطالعه گردید. نتایج آزمایش آبیاری محدود در دوره رویشی نشان داد که بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی مربوط به دو شاخص تحمل به ترتیب ۸۳/۸۳ و ۰۴/۶۸ درصد و برای شاخص حساسیت به تنش به ترتیب ۵۹/۷۹ و ۱۹/۶۰ درصد بدست آمد. شاخص های میانگین حسابی(MP)، میانگین هندسی(GMP) و تحمل تنش (STI) بیشترین همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی با عملکرد در شرایط آبیاری محدود و همبستگی معنی داری با صفات عملکرد، دانه در ردیف، ردیف در بلال و وزن ۵۰۰ دانه در شرایط آبیاری نرمال دارند. شاخص تحمل (TOL) و حساسیت به تنش (SSI) همبستگی ژنتیکی منفی و معنی دار با دو صفت دانه در ردیف و ردیف در بلال و همبستگی مثبت و معنی دار با وزن ۵۰۰ دانه در شرایط آبیاری محدود نشان می دهند. نتایج آزمایش آبیاری محدود در دوره زایشی نیز نشان می دهد که شاخص GMP بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی را داراست. شاخص های میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی ((GMP، تحمل تنش ((STI و حساسیت به تنش ((SSI همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی معنی داری با صفات عملکرد، دانه در ردیف، ردیف در بلال و وزن ۵۰۰ دانه در شرایط آبیاری محدود در مرحله زایشی نشان می دهند. همچنین شاخص های MP، GMP و STI همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی معنی داری با صفات عملکرد، دانه در ردیف، ردیف در بلال و وزن ۵۰۰ دانه و شاخص TOL همبستگی بالایی با صفت عملکرد، ردیف در بلال و وزن ۵۰۰ دانه در شرایط آبیاری نرمال دارند. با توجه به ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی جهت بهبود صفات مورد بررسی می توان از شاخص هایی که با این صفات همبستگی بالایی دارند، استفاده کرد. واژه های کلیدی: ذرت، شاخص تحمل، خشکی، همبستگی، تنش رویشی، تنش زایشی