ع.ر محمودی - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب دانشگاه شیراز، ایران

توسعه پایدار بهره برداری از گیاهان دارویی، مستلزم شناسایی پایه های ژنتیکی، پراکنش جغرافیایی و شناخت پتانسیل های این منابع می باشد تا با شناخت توانمندی ها و برنامه ریزی درست بتوان از بهره برداری بی رویه آن ها به صورت برداشت مستقیم ا طبیعت جلوگیری کرد که سبب تخریب و انقراض گونه های با ارزش می شود. با توجه به اهمیت زیاد گیاهان دارویی این تحقیق با هدف شناسایی، بررسی فلورستیکی، اشکال زیستی گیاهان دارویی شهرستان داراب واقع در استان فارس انجام شده است. در این تحقیق ۲۳ خانواده، ۵۳ جنس که دارای ارزش دارویی هستند شناسایی شد. خانواده کاسنی (Asteraceae) با ۹ گونه بیشترین تعداد و پس از آن خانواده های نعناییان (Lamiaceae) با ۷ گونه، شب بو (Brassicacea) با ۴ گونه و در نهایت بقولات (Papilionaceae) و میخک (Caryophyllaceae) با ۳ گونه در رده های بعدی قرار گرفتند. بررسی اشکال زیستی گیاهان منطقه با استفاده از روش رانکایر نشان می دهد که همی کریپتوفیت ها با ۲۰ گونه (۳۷ درصد)، تروفیت ها با ۱۴ گونه (۲۶ درصد)، فائروفیت ها با ۶ گونه (۱۱ درصد)، کامفیت ها با ۹ گونه (۱۷ درصد) و ژئوفیت ها با ۵ گونه (۹ درصد) بارزترین اشکال گیاهان دارویی منطقه را تشکیل می دهند. بر اساس کتاب قرمز ایران یک گونه در گروه گیاهان در معرض انقراض، سه گونه در گروه گیاهانی نسبتا آسیب پذیر و یک گونه در گروه گیاهانی که اطلاعات کافی از شرایط آن ها در دسترس نیست قرار دارند. در مجموع با شناسایی پایه های ژنتیکی، پراکنش جغرافیایی و پتانسیل ها در ارتباط با گونه های دارویی و ایجاد چهارچوب نظام مند برای کاشت، داشت و برداشت آن ها در جهت حفظ منابع طبیعی، درمان بیماری ها و تهیه مواد اولیه جهت صنایع مرتبط، زمینه مناسب برای اشتغال و تامین منبع مناسب جهت صادرات میسر می گردد.

فلور، خانواده کاستی، روش رانکایر، داراب