س.م ادنائی - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم
پ غلامی - دکتری علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ا زندی اصفهان - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
ح باقری - بخش تحقیقات، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم
ح توکلی نکو - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات برخی مولفه های پوشش گیاهی در مراتع چرا شده و قرق در منطقه رزیند استان قم صورت پذیرفت. درصد پوشش تاجی گونه های گیاهی در داخل پلات های یک متر مربعی اندازه گیری شد. آنالیز داده ها به وسیله نرم افزار SPSS و بررسی تنوع و غنای گونه ای با استفاده از نرم افزار PAST صورت پذیرفت. از مجموع ۸ تیره گیاهی، تعداد ۶ تیره دارای اختلاف معنی داری در داخل و خارج قرق بود. انجام قرق در منطقه مورد مطالعه باعث افزایش معنی دار پوشش تاجی فرم های رویشی بوته ای و پهن برگان علفی گردید. در حالی که فرم رویشی گندمیان اختلاف معنی داری نداشت. فرم های زیستی کاموفیت، همی کریپتوفیت و تروفیت و نیز گونه های گیاهی با کلاس خوش خوراکی I و III پاسخ معنی دار و مثبت به انجام قرق نشان دادند. آزمون t برای شاخص های تنوع و غنای گونه ای نشان داد که شاخص تنوع سیمپسون و شانون- وینر و نیز شاخص غنای مارگالف دارای تفاوت معنی دار می باشد. این در حالی است که شاخص غنای منهینیک و شاخص یکنواختی تفاوت معنی داری در داخل و خارج قرق نداشت. همچنین آنالیز RDA به منظور بررسی تاثیر قرق بر کل گونه های گیاهی موجود در پلات ها نشان داد که قرق بر پوشش گیاهی اثر معنی دار داشته است (F=۲۹/۶۶ و P=۰/۰۰۱). نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که قرق کوتاه مدت می تواند شرایط را برای بازسازی و تجدید شادابی گونه هایی نظیر Bufonia macrocarpa و Artemisia sieberi در مراتع مناطق خشک مانند رزبند قم فراهم سازد.

مرتع استپی، قرق، چرای دام، غنا و تنوع گونه ای، گروه های کارکردی