ارزیابی تاثیر تغییر کاربری اراضی بر میزان تولید رسوب با استفاده از مدل فرسایش خاک RUSLE با استفاده از RS و GIS

پژوهش حاضر، در منطقه فریدون شهر استان اصفهان اجرا شد. در این تحقیق، تاثیر تغییر کاربری/ پوشش سطح زمین بر میزان فرسایش خاک با استفاده از مدل RUSLE مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا از تصاویرماهواره ای سنتینل و در یک بازه زمانی ۵ ساله در دو مقطع زمانی (۲۰۱۵ و ۲۰۲۰) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که عرصه های مرتعی از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ به میزان ۱۶۷/۸۴ هکتار کاهش، اراضی دیم کشت شده به مقدار ۱۲۳/۹۵ هکتار افزایش، اراضی دیم تحت آیش به میزان ۴۷/۳۴ هکتار کاهش، اراضی دیم کم بازده به مقدار ۴۱/۶۵ هکتار افزایش و اراضی دیم رها شده به میزان ۸/۵ هکتار افزایش و اراضی دیم رهاشده به میزان ۸/۵ هکتار کاهش، داشته اند. به علاوه برآورد فرسایش به روش RUSLE نشان داد که اراضی مرتعی و دیمزار رهاشده هم در سال ۲۰۱۵ به ترتیب با مقدار ۰/۴۰۶ و ۵۱/۶۶۸ ((tha(-۱)yr(-۱) و همچنین در سال ۲۰۲۰ با میزان ۰/۳۴ و ۴۹/۳۴ (t ha(-۱)yr(-۱) به ترتیب کمترین و بیشترین مقادیر فرسایش را داشته اند. با توجه به افزایش مقدار A (میانگین فرسایش خاک در واحد سطح) از سال ۲۰۱۵ به ۲۰۲۰ یعنی از ۱/۵۴ به ۲/۸۹، نتیجه گرفت که دو فاکتور حساسیت خاک به فرسایش (K)، فاکتور فرسایندگی باران (R)، منجر به افزایش فرسایش خاک و در نتیجه کاهش کیفیت خاک شده است. نتایج به دست آمده از این مطالعه ارزش اقتصادی کنترل رواناب را بیش از سایر عملکردها تخمین زده و پایبندی به الگوی کشت خبره را تائید می کند.

Keywords:

, RUSLE , تغییر کاربری اراضی , سنجش از دور , سامانه های اطلاعات جغرافیایی , فریدون شهر