مطالعه سهم حرکات صفحات زمین ساختی منطقه خاورمیانه در تولید میدان سرعت GPS شبکه غیردائم ژئودینامیک سراسری ایران

در این پژوهش، نقش حرکت صفحات زمین ساختی و گسلش­های مختلف موجود در منطقه خاورمیانه بر روی داده­های ژئودتیک (میدان سرعت GPS) مورد بررسی قرار گرفته است و هدف آن بررسی سهم این حرکات در تولید میدان سرعت GPS شبکه غیردائم ژئودینامیک سراسری در محدوده کشور ایران با استفاده از مفاهیم مکانیک شکست و مدل­سازی جداشدگی است. برای این منظور، اطلاعات گسلش موجود از منطقه خاورمیانه با توجه به زمین­ساخت منطقه به دسته­های مختلف تقسیم شده و مولفه­های سرعت ناشی از آنها مدل سازی شده و با میدان سرعت حاصل از GPS مقایسه شده است. نتایج حاصل از مدل­سازی­ها نشان می­دهند که سهم گسلش­های مربوط به صفحه عربستان در میدان سرعت مشاهداتی GPS بیشتر از سهم گسلش­های فلات آناتولی بوده و گسلش­های داخلی ایران نیز ضمن ایجاد فشردگی شمالی- جنوبی سعی در دوران میدان سرعت حاصل از صفحه عربستان و فلات آناتولی به‎صورت پادساعت­گرد دارند. مدل­سازی­های انجام شده، نشان می­دهند که حدود ۳۰ درصد مولفه­های میدان سرعت GPS توسط گسلش­های داخلی ایران، ۶۰ درصد آن توسط صفحه عربستان و ۱۰ درصد آن توسط گسلش­های فلات آناتولی تامین می­شود.

Keywords:

میدان سرعت GPS , مکانیک شکست , دگرشکلی , زمین ساخت , سنگ‎کره کشسان