محمد جلالی - گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.
غلام رضا رحیمی پور - گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.
محمدرضا دیانتی - واحد کنترل سنگ، مجتمع مس سرچشمه، رفسنجان، ایران
مجتبی تقوایی نژاد - گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.

در ارزیابی تناژ و عیار کانسارهای مختلف، اگر مسئله برآورد، محدود به برآورد عیار در یک نقطه باشد، به طور معمول، برآوردگرهای خطی کریجینگ، نتایج رضایت بخشی ارائه می دهند؛ اما اگر هدف برآورد توزیع احتمال مورد نظر برای کنترل آمیختگی بلوک های باطله و کانسنگ باشد، حتی استفاده از بهترین برآوردگرهای خطی با پراش کمینه نیز نتایج قابل قبولی به دست نمی دهد. هدف از پژوهش حاضر، برآورد مرز بهینه کانسنگ و باطله در پله ۵/۲۴۶۲ معدن مس سرچشمه به کمک برآوردگر غیرخطی کریجینگ شاخص و ارزیابی اعتبار برآوردگر خطی کریجینگ معمولی نسبت به آن است. برای برآورد بلوکی داده ها توسط کریجینگ خطی معمولی به دلیل پیروی نکردن داده ها از حالت عادی و وجود تابع توزیع دو مدی، ابتدا داده ها به وسیله نقشه های زمین شناسی و نرم افزار mine sight به دو گروه کانسنگ و باطله تقسیم شدند و سپس با توجه به عادیشدن داده­های کانسنگ از این برآوردگر برای برآورد استفاده شد. نگاه آماری به این دو برآوردگر نشان داد که از مجموع ۲۵۶۲۹ بلوک برآوردی در فضای مورد نظر، ۲۹۰۵ بلوک، با استفاده از  کریجینگ شاخص به طور صد در صد باطله اعلام شد. در حالی که برآوردگر خطی کریجینگ معمولی، ۲۴۷۵ بلوک را بهعنوان باطله معرفی کرد. در پایان، استفاده از کریجنگ غیرخطی شاخص بهعنوان بهترین برآوردگر برای جدایش بلوک های کانسنگ و باطله معرفی شد. بنابراین، پس از جدایش این دو جامعه آماری می توان با اعتماد بیشتری برآوردگرهای کریجینگ خطی معمولی را برای کنترل عیار کانسنگ های فضای برآوردی به کاربرد برد.

کنترل عیار, کریجینگ شاخص, کریجینگ معمولی, واریوگرام شاخص, منحنی تناژ- عیار