سنگشناسی، ژئوشیمی و محیط زمین ساختی سنگ های آتشفشانی ائوسن منطقه خاور هریس، آذربایجان شرقی- شمال باختر ایران
Publish place: Quarterly Journal of Geosciences، Vol: 18، Issue: 71
Publish Year: 1388
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 112
This Paper With 6 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-18-71_011
تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1400
Abstract:
منطقه مورد مطالعه در شمالباختر ایران و در حدود ۲۰ کیلومتری خاور شهرستان هریس واقع شده و بخشی از زون البرز- آذربایجان میباشد. وجود گنبدهای گدازه به همراه جریان های ستبر گدازه، برش و لایههای ایگنمبریتی، نشان دهنده یک مرکز فوران مهم در این منطقه میباشد. سن آتشفشانیهای مورد مطالعه ائوسن زیرین- میانی بوده و سنگهای گرانیتوییدی نوع I با سن ائوسن پسین این مجموعه را همراهی میکنند. محلول ها و سیال های گرمابی حاصل از این گرانیتوییدها که ارتباط ژنتیکی با سنگهای آتشفشانی مورد بررسی دارند در برخی نواحی باعث دگرسانی آنها و در نتیجه باعث کانهزاییهای فلزی شدهاند. بر اساس ردهبندی شیمیایی سنگهای آتشفشانی منطقه شامل آندزیت، آندزیت بازالتی و تراکیآندزیت میباشد. بافت این سنگها پورفیری، میکرولیتی پورفیری و هیالومیکرولیتی بوده و درشت بلورهای آنها اغلب پلاژیوکلاز، فلدسپار قلیایی، اوژیت، هورنبلند و بیوتیت است. بافتهای غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلازها، وجود بیوتیتها و هورنبلندهای با حواشی سوخته به همراه سایر بافت های غیرتعادلی از ویژگی های بارز این سنگها است. نمودارهای SiO۲ در برابر Na۲O+K۲O، AFM، SiO۲ در برابر K۲O نشان میدهد که این سنگها همانند گرانیتوییدهای همراه، کلسیمی- قلیایی (کالک آلکالن) پتاسیم متوسط تا بالا هستند. ویژگی های شیمیایی سنگهای مورد بررسی حاکی از غنیشدگی آنها در زون های فرورانشی یا آلایش پوستهای بوده و روند غنیشدگی درون صفحهای را نشان نمیدهند. ترسیم نمونهها در نمودارهای Rb/Ba در برابر Ti/Y و Nb/Zr در برابر Nb نشان میدهد که شیمی این سنگها بیشتر توسط تبلور تفریقی کنترل شده و نقش آمیختگی ماگمایی در تحول این سنگ ها محسوس نبوده است. ترسیم نمونههای مورد بررسی در نمودارهای متمایزکننده محیط زمینساختی بازالتها و آندزیتها که بر اساس عناصر Th, Ti, Zr, Nb, Sr استوارند، حاکی از تعلق آنها به کمانهای آتشفشانی کلسیمی- قلیایی است. همچنین مقایسه الگوهای عناصر ناسازگار و سازگار کمیاب سنگهای آندزیتی مورد بررسی با انواع موجود در محیط های زمینساختی مشخص، بیانگر تطابق زیادتر آنها با کمانهای آتشفشانی، بویژه با انواع موجود در محیطهای پس برخوردی میباشد.
Keywords:
Authors
علی عامری
دانشگاه تبریز، گروه زمین شناسی، تبریز، ایران
ناصر اشرفی
دانشگاه تبریز، گروه زمین شناسی، تبریز، ایران
حسین کریمی قره بابا
دانشگاه تبریز، گروه زمین شناسی، تبریز، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :