تاریخچه رسوبگذاری، دیاژنز و زمین شیمی سازند تله-زنگ،جنوب لرستان

توالی کربناتی سازند تله­زنگ به سن ائوسن پیشین- میانی عمدتا از روزن داران کف زی بزرگ (مانند نومولیت و آلوئولینا) به همراه ذرات اسکلتی و غیر اسکلتی دیگر تشکیل شده است. در این سازند بر مبنای فراوانی و توزیع روزن داران و دیگر اجزای موجود در رخساره­های مختلف، ژرفای حوضه رسوبی و در نتیجه نوع زیر محیط حوضه رسوبی دیرینه  (sub-paleoenvironment) تعیین شده است. بررسی رخساره­ها منجر به شناسایی ۱۰ رخساره میکروسکوپی وابسته به ۴ کمربند رخساره­ای پهنه کشندی، لاگون، پشته­های سدی و دریای باز شده است. نبود رسوبات دوباره نهشته شده و رخساره­های ریفی، تغییرات تدریجی رخساره­ها و نیز گسترش وسیع پهنه­های کشندی نشان می­دهد که نهشته­های کربناتی سازند تله­زنگ به احتمال قوی در یک سکوی کربناتی از نوع رمپ نهشته شده­ است. با توجه به فراوانی و تنوع بالای روزن داران کف زی بزرگ در سازند تله­زنگ می­توان برای این نهشته­ها از اصطلاح سیستم رمپ کربناتی حاوی روزن داران  فراوان استفاده کرد. مقایسه زمین شیمی عنصری و ایزوتوپی بین اجزاء زیستی (روزن داران کف زی) و اجزاء نازیستی (میکرایت) در کربنات های سازند تله­زنگ حاکی از شرایط نزدیک تعادلی، تاثیر کم تفریق زیست شناختی و اثرات جنبشی مانند سرعت رشد و یا عوامل ناشناخته دیگر  است، و به همین دلیل مقدار دمای محاسبه شده آب دریا بر اساس سنگین­ترین ایزوتوپ اکسیژن در کربنات های زیستی با دمای اندازه­گیری شده نمونه­های نازیستی (میکرایت) تقریبا مشابه است. مطالعات  سنگ نگاری و زمین شیمیایی نشان می­دهد که نهشته­های کربناتی سازند تله­زنگ تحت تاثیر دیاژنز ضعیف جوی در یک محیط دیاژنزی بسته همراه با نسبت پایین تبادلات آب به سنگ (water/rock interaction) قرار گرفته­اند.  

Keywords:

سازند تله زنگ , روزن داران کف زی بزرگ , سکوی کربناتی , زمین شیمی , اجزای زیستی و نازیستی