سوسن ابراهیمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
یوان مینگ پن - گروه زمین شناسی، دانشگاه ساسکاچوان، کانادا
سعید علیرضایی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محمود مهرپرتو - پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

سامانه رگه ای اپی ترمال طلادار شرف آباد در شمال باختر ایران و در زون ماگمایی البرز-آذربایجان واقع ­است. سنگ میزبان اصلی رگه­های طلادار، توف، برش و آندزیت پورفیری ائوسن است. دگرسانی شامل یک زون سیلیسی است که بیشتر به سمت خارج به زون آرژیلیک و پروپیلیتیک منتهی می شود. کانه زایی به طور عمده به رگه ها و رگچه های سیلیسی و سیلیسی-کربناتی محدود بوده و توسط زون های گسلی کنترل شده ­است. هجده رگه معدنی تشخیص داده شده که طول و عرض آنها به ترتیب از ۱۰ تا ۱۰۰۰ متر و از ۵/۰ تا ۱۵ متر متغیر است. کانی اصلی پیریت همراه با مقادیری کالکوپیریت، اسفالریت و گالن است. طلا به صورت دانه های پراکنده و میکروسکوپی در پیریت و سیلیس و در  مرز دانه های کالکوپیریت، اسفالریت و گالن قرار دارد. سیلیس به صورت کوارتز خاکستری، کوارتز سفید، کوارتز شفاف، اوپال، کالسدونی و مقدار کمی آمتیست است. بر اساس مطالعات کانی شناسی و روابط بافتی، چهار مرحله قابل تشخیص است: پیش از کانه زایی، کانه زایی، پس از کانه زایی و سوپرژن، که طلا و کانی های سولفیدی فلزهای پایه در مرحله کانه زایی تشکیل شده اند. داده های میانبارهای سیال از اسفالریت و کوارتز خاکستری مربوط به مرحله اصلی کانه زایی، کربنات، و کوارتز شفاف و آمتیست مربوط به مرحله آخر به دست آمده است. میانبارهای سیال در کوارتز خاکستری نشان می دهند که کانه زایی در دامنه دمای ۱۷۰- ۲۷۰ درجه سانتی گراد و شوری۱– ۷/۸درصد وزنی معادلNaCl  صورت گرفته است. میانبار های موجود در اسفالریت، معرف دمای همگن شدن ۲۱۵- ۲۶۵ درجه سانتی گراد و شوری ۸/۱۰- ۳/۱۵  درصد وزنی معادل NaCl  هستند. میانبار های سیال در کربنات، در گستره دمایی ۱۶۰-۲۵۰ درجه سانتی گراد و شوری ۵/۱-۸/۳ درصد وزنی NaCl تشکیل شده است. مقادیر کمی آمتیست در مرحله آخر به طور محلی ایجاد شده است که با طلا و فلزهای قیمتی همراه نیست. میانبارهای سیال در این آمتیست، معرف دمای همگن شدگی ۱۷۳-۲۰۳ درجه سانتی گراد و شوری ۵/۳–۵/۹ درصد وزنی NaCl هستند. همراهی میانبارهای غنی از مایع و غنی از بخار در برخی نمونه های کوارتز و اسفالریت نشان می دهد که جوشش رخ داده است. رخداد جوشش توسط شواهد بافتی مانند برش های گرمابی، کلسیت تیغه ای و آدولاریا تایید می شود. داده های میانبارهای سیال نشان می دهد که کانی سازی طلا و فلزهای پایه، در ژرفای میانگین ۴۰۰ متری زیر سطح ایستابی دیرینه تشکیل شده است. چیرگی دگرسانی آرژیلیک حدواسط، همراهی طلا با کانی های سولفیدی فلزهای پایه و شوری متوسط میانبارهای سیال در شرف آباد، نمایانگر یک سامانه اپی ترمال طلا- نقره و غنی از فلزهای پایه از نوع سولفیدی شدن حدواسط است.  

اپی ترمال, البرز-آذربایجان, طلا, شرف آباد