خالده طهماسبی پور - گروه فرآوری و کاربرد مواد، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
عباس فاضلی - گروه فرآوری و کاربرد مواد، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

معدن منگنز ونارچ در حدود ۳۰ کیلومتری جنوب خاور شهرستان قم واقع شده است. بخش چیره رخنمون های منطقه را سنگ های آذرآواری ائوسن میانی تا بالایی تشکیل می دهد. همچنین سنگ های رسوبی با سن اولیگومیوسن روی این تشکیلات آتشفشانی ائوسن قرار می گیرند. به طور کلی در بیشتر معادن منگنز، خاک سرخ به همراه منگنز دیده می شود که از مهم ترین آنها می توان به منطقه ونارچ، معدن دربند و معدن دکتر اشاره کرد. میزان ذخیره احتمالی خاک سرخ (باطله) این معادن به ترتیب ۵۷۶۰ و ۱۹۲۰ هزار تن است. از دو معدن دکتر و دربند نمونه برداری شد و نمونه ها برای شناسایی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و کانی شناسی، مورد آزمایش های XRF ، XRD و مطالعات میکروسکوپی قرار گرفتند. سپس برای بالا بردن عیار ماده خام به ترتیب از آزمایش های تجزیه سرندی خشک، تر و  Scrubbingوهمچنین برای طراحی تعداد آزمایش ها از روش تاکوچی استفاده شد. بدین ترتیب عیار ماده معدنی ۲۰ درصد افزایش یافت و رنگدانه ای با عیار ۷۰ درصد به دست آمد. برای تعیین کیفیت رنگدانه حاصل، آزمایش های جذب روغن، قدرت پوشانندگی و فام انجام پذیرفت. نتایج نشان می دهد که رنگدانه حاصل، کیفیت مطلوبی دارد.

خاک سرخ, ونارچ, رنگدانه, جذب روغن, قدرت پوشانندگی, باطله