منیره خیرخواه - پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی کشور، تهران، ایران
محمدهاشم امامی - پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران، تهران، ایران

در منتهی الیه شمال باختری ایران، در منطقه آذربایجان غربی سنگ های آتشفشانی بازیک در طی کواترنری گسترش وسیعی یافته اند. این منطقه در بخش میانی کوهزاد آلپ- هیمالیا و در فلات مرتفع ایران  -ترکیه در آناتولی خاوری واقع شده است. گدازه های بازیک کواترنری با طیف ترکیبی متنوعی از بازالت قلیایی، بازالت آندزیتی، تراکی بازالت آندزیتی تا تراکیت و با گستره وسیع بر روی نهشته های رسوبی قرار گرفته اند. این سنگ ها که از مراکز آتشفشانی، شکستگی های ‍‍ژرف، گسل های امتداد لغز در حوضه های فراکششی برون ریزی داشته اند، از ویژگی های ساختاری، سنگ شناختی متفاوتی برخوردارند. در راستای پژوهش بر روند تکامل و منشا ماگماهای بازالتی منطقه و بر اساس بررسی های صحرایی، سنگ نگاری و سنگ شناسی، ده نمونه از منطقه برای بررسی های ایزوتوپی نسبت های ۱۴۳Nd/۱۴۴Nd , ۸۷Sr/۸۶Sr انتخاب شد که حاصل آن مقایسه با داده های ایزوتوپی سنگ های بازالتی مشابه در ترکیه است. تفسیر بررسی های ایزوتوپی بر روی نمونه های بازیک آذربایجان گویای آن است که منشا ماگماهای بازالتی در شمال باختری آذربایجان، گوشته ای و در محدوده ترکیب کلی زمین (Bulk Earth)  واقع شده اند. ترکیب سنگ های بازالتی شمال منطقه گوشته تا حدودی تهی شده (depleted mantle) که در مناطق جنوبی همراه با آلایش پوسته ای می باشند.

آذربایجان غربی, گدازه های بازیک کواترنری, بررسی های ایزوتوپی, ماگماهای اولیه, گوشته تهی شده, آلایش پوسته ای