مدل سازی منطقه ای خطر زمین لغزش با استفاده از روش آماری رگرسیون چند متغیره در حوزه آبخیز لاجیم رود ساری

در حوزه های شمالی ایران ترکیب عوامل طبیعی و انسانی باعث تشدید پدیده زمین لغزش و خسارات زیاد ناشی از آن شده است. لزوم بررسی و تحقیق در خصوص این پدیده، عوامل موثر در وقوع آن و همچنین شناسایی مناطق حساس برای پیشگیری یا اجتناب از خسارات ناشی از آن به خوبی احساس می شود. در مراحل اولیه این تحقیق، پس از بررسی های میدانی، مرور مطالعات انجام شده در مناطق مشابه با حوزه لاجیم رود، استفاده از افراد بومی و تکمیل پرسشنامه ها، عوامل موثر اولیه در وقوع زمین لغزش های منطقه تشخیص داده شدند. سپس لایه های اطلاعاتی مربوط به این عوامل در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. به منظور کمی کردن عوامل و وزن دهی آنها از درصد سطح لغزش یافته در واحدهای مختلف استفاده شد و تجزیه و تحلیل آماری رگرسیون چند متغیره با استفاده از روش گام به گام انجام گرفت که در نهایت مدلی با حذف عامل ارتفاع برای منطقه ارائه شد و عوامل زمین شناسی، کاربری اراضی، شیب و فاصله از جاده به ترتیب بیشترین تاثیر را دارا بودند، و حوزه آبخیز لاجیم رود با استفاده از مدل به دست آمده از نظر خطر وقوع زمین لغزش پهنه بندی شد. در پایان برای ارزیابی درستی مدل و نقشه پهنه بندی، مدل به دست آمده را برای حوزه آبخیز مجاور (حوزه ورکی) که از بسیاری لحاظ مشابه حوزه لاجیم رود بود به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که بیشترین سطح لغزش یافته در حوزه ورکی در پهنه بسیار پر خطر و خطرناک که با مدل به دست آمده از حوزه لاجیم رود پهنه بندی شده است اتفاق افتاده است. بنابراین درستی مدل پیشنهادی برای منطقه مورد مطالعه مورد تایید است.

Keywords:

زمین لغزش , پهنه بندی خطر زمین لغزش , رگرسیون چند متغیره , مدل سازی , سیستم اطلاعات جغرافیایی , حوزه آبخیز لاجیم رود