سعید کاظمی - دانشجوی دکتری، دانشگاه باقرالعلوم
سیدحسین فلاح زاده - دانشیار، دانشگاه باقر العلوم

یکی از مهم ترین حوادث صدر اسلام و شاید مهم ترین کنش سیاسی امام حسن(ع)، صلح ایشان با معاویه بن ابی سفیان است. از اساسی ترین چالش های موجود در گزارش های مرتبط با آن، تفاوت ها و تناقض های حاکم بر گزارش های مواد پیمان صلح است. محققان برای دستیابی به گزارش های اطمینان بخش در این حوزه، از شیوه های مختلفی بهره برده اند؛ ولی به نظر می رسد، از شیوه مطالعه تطبیقی بین المذاهب در تحلیل مواد و تعهدات مندرج در آن که احتمال می رود بخشی از تشتت حاکم بر آن ریشه در گرایش مذهبی مورخان و گزارشگران صلح داشته باشد تاکنون استفاده نشده است. این مقاله، در صدد برآمد تا با شیوه تطبیق بین المذاهب، گزارش های مرتبط با مواد پیمان صلح را تحلیل نموده، ضمن دستیابی به گزارش های همسو و یکنواخت و رفع تشتت حاکم بر گزارش ها، میزان نقش آفرینی گرایش مذهبی مورخان در پیدایش اختلافات را ارزیابی نماید و در نهایت، بررسی ها حکایت از آن داشت که با بازخوانی گزارش ها بر اساس گرایش مذهبی مورخان، تشتت حاکم بر آن ها مرتفع گردید و البته نشان داده شد که صلح از منظر مورخان شیعه و اهل سنت، تفاوت قابل ملاحظه ای دارد.

تاریخ تشیع, تاریخ تطبیقی, امام حسن(ع), صلح, مواد صلح, معاویه بن ابی سفیان