پارادایم های حاکم بر مفهوم حق (مطالعه رویکرد فقه و فقهای اسلام)
عنوان مقاله: پارادایم های حاکم بر مفهوم حق (مطالعه رویکرد فقه و فقهای اسلام)
شناسه ملی مقاله: JR_FIQH-53-4_003
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_FIQH-53-4_003
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
مهدی رضایی - استادیار دانشگاه علامه طباطبائی (ره)
محسن قائمی خرق - دانش آموخته دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی (ره)
خلاصه مقاله:
مهدی رضایی - استادیار دانشگاه علامه طباطبائی (ره)
محسن قائمی خرق - دانش آموخته دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی (ره)
حق، ادعایی معنادار، منطقی و موجهشدنی در گستره انسان و به دست آمده در راستای منزلت و شرافت او است. در این میان، حق در طیفی از نظریات مختلف، متفاوت و گاه متعارض فهم شده است. این اندیشههای فقهی، بسته به پارادایمهایی که عموما از آن سخن گفته نشده، مفهوم حق را از جنس فروتر یا والاتر با حکم دانستهاند. بنابراین مساله تحقیق پیشرو، تحلیل علل و عوامل تحولات عارض بر فهم فقها از حق است. در حقیقت، رویکرد فتوایی در فقه (به معنای عام)-به عنوان هویتی کاملا شکلیافته و رایج- که معیار درستی را مبتنی بر "حجیت" و پیمایش طریق سنتی و فنی در اتم گزارههای فقهی (: موضوع و حکم) میداند، شان فتوا را متوجه معنایی از حق میداند که گرچه عمدتا مفهومی ایستا است ولی متاثر از پارادایمهای متعددی است؛ همچون: معنای انسان، پیشفهمها به نصوص (نظیر عقلانیت گزارهای، مقاصد، گستره انتظار از دین و..)، فطرت، جعل استقلالی حق و نیز امکان خلو واقعه از حکم. این نوشته مبتنی بر مطالعات توصیفی-تحلیلی و کتابخانهای به شناسایی زمینهها و تاثیر آنها بر تفاوت فهم از حق میپردازد.
کلمات کلیدی: مفهوم حق, فقه اسلامی, پارادایم های ناظر به تفسیر حق, ماهیت حق
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1392637/