سعیده سلیمی راد - دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
مریم کریمیان بستانی - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
محمودرضا انوری - دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

شهر زاهدان بدلیل موقعیت نخست شهری، موقعیت ملی و منطقه ای و عملکرد اقتصادی، سیاسی زمینه مهاجرت و تمرکز جمعیت را سبب شده و پیشی گرفتن رشد جمعیتی – کالبدی نسبت به زیربناها در چند دهه اخیر، باعث نامعادلاتی که بخشی از تبعات آن را می توان در گسترش محلات حاشیه نشین، توزیع نامتوازن امکانات، بروز معضلات زیست محیطی و نارضایتی شهروندان و بالاخره، تقلیل کیفیت زندگی ملاحظه کرد. هدف این مقاله، ارزیابی و تحلیل مولفه های کیفیت زندگی در مناطق شهری زاهدان می باشد. ماهیت تحقیق از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که داده ها به روش های اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. جامعه ی آماری شامل ۵۹۲۹۶۸ نفر از شهروندان شهر زاهدان که با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۴۰۰ نفر به صورت تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق تکمیل۳۰ پرسشنامه و ضریب آلفای کرونباخ (بالاتر از ۷/.) بدست آمده است. داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل و برای مقایسه و سنجش متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی، از آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه (Anova) و آزمون های Post hoc و بهره گیری از روش توکی (Tukey) استفاده شد. میانگین متغیر کیفیت زندگی در حالت کلی برابر ۴۸/۲ بدست آمد. بر اساس نتایج مشخص شد که کیفیت زندگی در مناطق پنج گانه شهر زاهدان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. در این زمینه، منطقه یک در وضعیت مطلوب تری نسبت به مناطق دیگر قرار داشت و منطقه چهار دارای پایین ترین سطح از کیفیت زندگی در مناطق پنج گانه مورد مطالعه بود

کیفیت زندگی, مناطق شهری, مولفه های کیفیت زندگی, شهر زاهدان