حمید برقی - دانشیار و عضو هئیت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

ساماندهی روستاها از جمله استراتژی های کارآمد در برنامه ریزی توسعه و همچنین محوری ترین الگوی توسعه فضایی- کالبدی نواحی روستایی است. هدف این تحقیق بررسی تاثیرات طرح های ساماندهی و عوامل موثر بر مقبولیت آن توسط روستائیان بصورت مطالعه موردی در بخش زهان از شهرستان زیرکوه می باشد. این نوع تحقیق با توجه به هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی، از ابزار پرسش نامه و مصاحبه با مردم روستاهای مورد مطالعه استفاده گردید. جامعه مورد پژوهش کلیه خانوارهای محدوده مورد مطالعه، بالغ بر ۲۱۰ خانوار می باشد، که با کمک فرمول کوکران، حجم نمونه ۱۳۶ خانوار محاسبه و در نهایت از طریق نرم افزار spss محاسبات انجام و از آزمون های ویلکاکسون و دوجمله ای برای استنباط و ارتباط نتایج استفاده گردید. نتایج کلی نشان داد که ساماندهی روستاها در برخی شاخص های اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی، از جمله میزان رواج صنایع دستی بعنوان شغل جانبی، دسترسی به بازار فروش تولیدات، اشتغال زایی، وضعیت سواد، و...تغییرات ساختاری را به همراه داشته است. هرچند در مواردی نیز عکس موضوع شکل گرفته، که می تواند نشانگر عدم توجه به ساختارهای روستایی در ابعاد گوناگون و در نتیجه کارکردهای متفاوت باشد. همچنین در سنجش رابطه بین عوامل تاثیرگذار در پذیرش طرح ساماندهی، اینگونه اسننباط می شود که برخی متغیرها از جمله آگاهی افراد نسبت به طرح، امید دسترسی به امکانات ، بهبود مشارکت، امید به مسکن بهتر، بهبود امکانات بهداشتی و.. در مقبولیت طرح توسط روستاییان موثر بوده است

تاثیرات, اقتصادی-اجتماعی, طرح های ساماندهی, روستائیان, بخش زهان