فضل اله فولادی - عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان لرستان
معصوم یاراحمدی - مدرس (مدعو )دانشگاه فرهنگیان

جامباتیستا ویکو(۱۶۶۸-۱۷۴۴) متفکر و فیلسوف ایتالیایی در قرن هجدهم از نخستین کسانی بود که با تکیه بر ساختار اجتماعی، روابط میان نهادهای اجتماعی و طبیعت انسان ها را گوشزد کرد و اذهان غربی را متوجه مسائل مربوط به تحول تاریخی جوامع نمود. وی روش های علم جدید دکارت را در مورد شناخت مسائل خاص انسانی ناکافی تشخیص داد و سعی کرد با ارائه اصولی برای کار مورخان، تبیینی علی از تغییر و تحول در تاریخ ارائه کند و در این راه نکات بدیعی را نیز عرضه کرد. همچنین در شناخت تاریخی، نقش زبان و اسطوره را برجسته می دانست و مطالعه در اسطوره و زبان را راهگشای خوبی برای درک حقیقت تاریخ تلقی کرد. در پژوهش حاضر با رویکر توصیفی- تحلیلی تاریخ نگری ویکو و آراء و نظریات ویکو در خصوص سیر تاریخ مورد بررسی قرار می گیرد. بر این اساس ویکو هرچند مشیت الهی را حاکم بر تاریخ می داند اما انسان را فاقد اختیار نمی داند و نظریه ادواری او در باب تحول سه مرحله ای تاریخ نیز دراین چارچوب تدوین شده است.

ویکو، ادوار تاریخی، مشیت الهی، تاریخ نگری، شناخت تاریخی