حمید حاجیان پور - دانشیار بخش تاریخ دانشگاه شیراز
موسی خاموشی - دانشجوی دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام/ دانشگاه شیراز

میسیونرهای امریکایی در سال ۱۸۳۵م/۱۲۵۱ق وارد ارومیه شدند و تا پیش از سال ۱۸۴۰م/۱۲۵۵ق، حاضر به فعالیت در میان مسلمانان این شهر نبودند، اما در این سال، برای آنان آموزشگاهی تاسیس کردند. امریکایی ها تا پیش از سال ۱۸۴۰م/۱۲۵۵ق تحت حمایت دولت انگلستان بودند، اما در پی تیرگی روابط ایران و انگلیس، حمایت بریتانیا را از دست دادند. (تاریخچه) این پژوهش به واکاوی علل تاسیس آموزشگاه توسط میسیونرهای امریکایی برای مسلمانان ارومیه می پردازد. (مسئله) تاکنون پژوهشی مستقل در زمینه فعالیت میسیونرهای امریکایی در میان مسلمانان ارومیه صورت نگرفته است. (پیشینه) این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که چرا میسیونرهای امریکایی در سال ۱۸۴۰م/۱۲۵۵ق برای مسلمانان ارومیه آموزشگاه تاسیس کردند؟ (سوال) پس از تیرگی روابط ایران و انگلیس، آن ها در پی کسب امنیت در ایران به فکر جلب حمایت پادشاه و مقامات ایرانی افتادند. رقابت آنان با میسیونرهای فرانسوی نیز برای جلب توجه مقامات ایرانی بود. علاوه بر این، آنان شرایط تبلیغ در میان مسلمانان سایر شهرهای ایران را مناسب نمی دانستند. (فرضیه) پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی علل تاسیس آموزشگاه مزبور بپردازد. (روش) این پژوهش در پی بررسی علل شروع فعالیت آموزشی امریکایی ها در میان مسلمانان ارومیه است. (هدف) تاسیس آموزشگاه برای مسلمانان ارومیه، تضمینی برای ادامه فعالیت میسیونرها بود. (یافته)

میسیونرهای امریکایی, آموزشگاه, مسلمانان, ارومیه, امنیت