تورگوت آتام
محمدحسن مهدوی

ترکیه در دوره معاصر، تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته و کم تر کشوری دچار این تغییرات شده است. زمانی این کشور سکان دار مرجعیت سیاسی و دینی بخش وسیعی از دنیای اسلام بود. زمانی دیگر، پیش تاز سکولاریسم در کشورهای اسلامی گردید. (تاریخچه) درک چنین تحولی، نیازمند حل ابهامات گسترده در این زمینه است؛ (مساله) که مولود عدم تلاش جدی علمی در زدودن آن است. (پیشینه) این نوشتار در راستای برطرف سازی بخشی از این ابهامات در پی پاسخ به این پرسش است: تحول دینی- اجتماعی در ترکیه عصر مصطفی کمال آتاتورک از چه فرایند و برایندی برخوردار است؟(سوال) هدف اصلی مصطفی کمال، رسیدن به تمدن و فرهنگ مدرن غربی بود؛ لذا هر آنچه که مانع بر سر راه این هدف محسوب می شد مورد تغییر و تحول قرار گرفت. (فرضیه) این مقاله در پی آن است که بگوید: مصطفی کمال اگرچه نتوانست در اصل اعتقادات و باورهای مردم خللی ایجاد کند، اما موفق شد فاصله برگشت ناپذیری با گذشته سنتی مردم به وجود آورد. (هدف) دسترسی به چنین هدفی، با مطالعه اسنادی و به روش تحلیلی میسر است. (روش) از اقدامات آتاترک می توان دریافت که هیچ تغییری بدون رضایت مندی مردم به تمدن نمی انجامد. (یافته)

اصلاحات, عثمانی, ترکیه, آتاترک, خلافت و دین