قاسم سوخته سرایی - دانشجوی دوره دکتری، گروه کارآفرینی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، گلستان، ایران
هادی ثنائی پور - نویسنده مسئول: استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی آزادشهر، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران
عبدالغنی رستگار - استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی آزادشهر، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران
محمدباقر گرجی - استادیار گروه کارآفرینی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

خلق ارزش، شاخص اصلی در فرآیند کارآفرینی است اما در آموزه­های مکتب ایرانی– اسلامی بر خلاف مکاتب مادی­گرایانه، منظور از خلق ارزش، صرفا ارزش اقتصادی نبوده بلکه معطوف به ارزش­های دینی و اجتماعی می­باشد. در این شرایط، کارآفرینی ارزشی با ویژگی جهادی و با هدف رفع فقر و آبادانی مناطق کمتر توسعه­یافته شکل می­گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی چارچوب مفهومی کارآفرینی جهادی است که با استفاده از روش­ توصیفی– کیفی و به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. برای دست­یابی به این هدف، در مرحله اول با بهره گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه با خبرگان منتخب، ابعاد و مولفه­های کارآفرینی جهادی استخراج شده و سپس برای غربالگری ابعاد و مولفه­ها، از روش دلفی فازی در سه مرحله غربالگری، استفاده شد و نهایتا ۳۹ شاخص براساس دیدگاه خبرگان به عنوان ابعاد نهایی کارآفرینی جهادی تعیین شدند. خبرگان این پژوهش شامل ۲۰ نفر از صاحب­نظران در حوزه ی کارآفرینی جهادی-ارزشی و هم چنین افرادی بودند که تجربه کارآفرینی جهادی را داشته­اند. سپس برای اولویت­بندی ابعاد و طراحی چارچوب مفهومی کارآفرینی جهادی، از روش مدل­سازی ساختاری- تفسیری استفاده شد. نتایج نشان می­دهد اخلاص و روحیه کارآفرینی جهادی، زیربنایی ترین بعد مدل است و بیشترین تاثیر را در ظرفیت­سازی در این زمینه دارد. هم چنین مولفه­های مخاطره­جویی و توفیق­طلبی، نگرش کارآفرینی جهادی، آرمان­گرایی، فرهنگ کارجهادی، توانایی کارآفرینی جهادی، کنش گری آگاهانه، انگیزه­های کارآفرینی جهادی و کارآفرینی اجتماعی، از دیگر ابعاد این مدل بوده و نتیجه نهایی این فرآیند، خلق ارزش کارآفرینی جهادی می­باشد.

روحیه کارآفرینی, کارآفرینی جهادی, اخلاص, خلق ارزش, فرهنگ جهادی