محمد علیخانی - کارشناسی ارشد علوم سیاسی، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران

مسوولیت بین المللی دولت ها از جمله مسائلی است که از دیرباز جامعه بین المللی را به خود مشغول داشته است. اولین تلاش برای تدوین مقرراتی در باب مسوولیت بین المللی به زمان کنفرانس تدوین حقوق بین الملل لاهه یعنی به سال ۱۹۳۰ باز می گردد. معهذا تلاش های جامعه بین المللی تابحال، بجز تهیه چند پیش نویس از سوی کمیسیون حقوق بین الملل، به ثمر نرسیده اند. علی رغم عدم وجود مقررات مدونی در قلمرو و مسوولیت بین المللی دولتها باید گفت که کارهای کمیسیون حقوق بین الملل سازمان ملل متحد در این مورد، اگر نگوییم که یکی از منابع حقوق بین الملل در باب مسوولیت بین المللی هستند، حداقل باید بپذیریم مهم ترین اسناد بین المللی قابل استفاده در این موضوع می باشند. به همین جهت حقوقدانان هم از کارهای کمیسیون حقوق بین الملل در ارئه نظرات خود استفاده می کنند . تردیدی وجود ندارد جامعه بین المللی در راه رسیدن به قانونمندی و عدالت محتاج قواعدی است که خارج از چارچوب تعهدات دو یا چندجانبه نسبت به تمامی اعضای جامعه بین المللی قابلیت اجرا و استناد داشته باشد. این قابلیت اجرا مستلزم این است که نسبت به نقض تعهدات این چنینی حقوق مسئولیت بین المللی لحاظ شود. طرح کمیسیون حقوق بین الملل درخصوص مسئولیت بین المللی دولت ها برای اعمالمتخلفانه بین المللی گرچه هنوز به هیات یک معاهده بین المللی در نیامده است، کامل ترین سندی است که تاکنون به مسئولیت بین المللی درخصوص تعهدات در مقابل جامعه بین المللی در کنار مسئولیت بین المللی نسبت به سایرتعهدات پرداخته است .

تحولات، حقوق بین الملل، حمایت دولت ها، حقوق