سعید فرخی زاده
نگین اسکندری
نگار اسکندری

خلاصه قرارداد EPC مهندسی، تامین تجهیزات، اجرا یکی از قراردادهای مهم و پیچیده ای است که امروزه با رشد صنعت، مورد اقبال قرار گرفته است. تا مدت های مدید در طرح های بزرگ عمرانی و صنعتی از قراردادهایی استفاده می شد که در آن کارفرما و پیمانکار به وسیله عاملی به نام مشاور، اجرای پروژه را برعهده می گرفتند. در این حالت توالی فرآیندها به دلیل عدم همپوشانی طراحی و ساخت باعث طولانی شدن زمان کلی پروژه می شد. به علاوه اصلاح و بازنگری طراحی در حین اجرا بسیار زمان بر بود، به همین دلیل کم کم این نتیجه حاصل شد که از تخصص شرکت های پیمانکاری استفاده شود و کارفرما نقش داشته باشد و تمامی مراحل طراحی، ساخت و اجرا برعهده پیمانکار گذاشته شود. تاکنون پژوهش های کاربردی زیادی روی روش های مدیریت و اجرای پروژه های ساخت در کشورهای توسعه یافته انجام شده است. این پژوهش ها که با تکیه بر تجربه بالای این کشورها در استفاده از روش-های مختلف بوده؛ نقش بسزایی در یافتن راهکارهای مناسب جهت حل معضلات اجرای پروژه های زیربنایی داشته است. در گذشته دو روش اجرای پروژه بصورت دو عاملی (کارفرما، سازنده) بوده و با آغاز قرن بیستم و به موازات افزایش پیچیدگی و ارتقای دانش طراحی روش سه عاملی (کارفرما، مشاور و پیمانکار) گسترش یافته است، که امروزه این روش به عنوان روش سنتی یا متعارف مطرح است. در سال های دهه هفتاد و هشتاد شکل تغییر یافته این روش به نام پیمانکاری مدیریت و یا مدیریت اجرا در اروپا و آمریکا ظهور یافت و در سال های میانی دهه هشتاد و نود میلادی روش دو عاملی جدید بنام طرح و ساخت متداول گردید و به عنوان یک راه حل بهینه برای انجام بعضی از پروژه ها در آستانه قرن بیست و یکم مطرح گردید. یافته ها نشان می دهد براساس اولویت بندی معیارها، مهم ترین مزیت عامل جذابیت این روش برای کارفرمایان، همکاری، هماهنگی و تلفیق سه فعالیت طراحی، تدارک و اجرا می باشد که بصورت پیوسته در ارتباط با یکدیگر عمل می کنند.

کلمات کلیدی: قرارداد EPC ، مدیریت پروژه، پروژه عمرانی.