فائزه محمدعلی زاده
شهاب عباس زاده
وحید صدرام

خلاصه در طول سالیان مختلف، فرایند طراحی معماری از جمله موضوعات پیچیده و گسترده ای می باشد که از دیدگاه صاحب نظران متعددی مورد بحث و ارزیابی قرار گرفته و هر یک از آن ها، جنبه های مختلفی از فرایند طراحی را مورد بررسی قرار داده اند. اگرچه هریک از پژوهشگران و صاحب نظران این حوزه، سعی در ارائه ی نمودارها و روند طراحی معماری از دیدگاه خود را داشته اند، اما عدم وجود تعریف دقیق تری از هر مرحله و اثرگذاری و اثرپذیری هرکدام از آن ها بر یکدیگر، در میان این تعاریف احساس می گردد. از آن جا که در فرایند طراحی معماری، مجموعه ای از مراحل با یکدیگر ترکیب شده و در کنار یکدیگر قرار می گیرند، لذا تعیین زیر مجموعه های هر مرحله از فرایند طراحی و تشریح اثرگذاری و اثرپذیری مراحل مختلف فرایند طراحی بر یکدیگر، به دانشجویان و یادگیرندگان این حوزه کمک می کند تا بتوانند درک صحیح-تری از جزئیات فرایند طراحی را به دست آورده و از آن در جهت بهبود فرایند خود، یاری جویند. لذا، نگارنده در این مقاله به کمک مطالعات کتابخانه ای ابتدا به بررسی تعاریف فرایند طراحی از دیدگاه صاحب نظران مختلف پرداخته است. پس از آن، با توجه به تحلیل و بررسی این دیدگاه ها و برایندی از تعاریف جمع آوری شده و به منظور شکل گیری تعریف واحدی از فرایند طراحی در ذهن خوانندگان، نموداری از فرایند طراحی را ارائه داده و در نهایت به اثرگذاری و اثرپذیری هر مرحله بر دیگر مراحل فرایند طراحی خواهدپرداخت.

کلمات کلیدی: آموزش معماری، طراحی معماری، فرایند طراحی، طراحی پژوهی، نمودار فرایند معماری