ستار زارعی - دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات
غلامحسین زرگرنژاد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه تاریخ

مطبوعات به عنوان یکی از ارکان اطلاع رسانی و یکی از موثرترین رسانه های گروهی نقش تعیین کننده ای در تحولات سیاسی، اجتماعی کشورها دارا هستند. در تاریخ معاصر کشور ما نیز مطبوعات از جایگاه برجسته ای برخوردارند و مطالعه تحولات مربوط به تاریخ معاصر کشور بدون در نظر گرفتن نقش مطبوعات ناقص خواهد بود. از جمله وقایعی که مطبوعات در ترویج مبانی و ویژگی های آن نقش فعالی داشتند وضعیت مدارس و تعلیم و تربیت دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه و تاثیر آن در ترقی و پیشرفت کشور و جلوگیری از عقب ماندگی کشور است. عقب ماندگی ایران دوره قاجار و ترقی و پیشرفت شتابان غرب بسیاری از روزنامه نگاران روشنفکر آن دوره را به دنبال پاسخ این سوال کشاند که چه عواملی موجب عقب ماندگی ایران و توسعه غرب شده است. این نشریات همانند روزنامه های فارسی زبان، «حکمت» «ثریا» پرورش، چهره نما و کمال که به دلیل اختناق کشور ایران در مصر منتشر و به صورت مخفی وارد ایران می شدند توجه خود را به مولفه های فرهنگی توسعه معطوف و ایرانیان را به تاسیس و گسترش مدارس دعوت می کردند و نقش مهمی در بیداری ایرانیان داخل و خارج کشور داشتند. در این نوشتار نویسندگان برای نیل به مقصود و پاسخ به این سوال مطالب روزنامه ها را مورد بررسی و تحلیل قرار داده اند.  

Iran, Qajar, progress, development, schools, Persian newspapers of Egypt, century, ایران, قاجار, ترقی, توسعه, مدارس, روزنامه های فارسی زبان مصر, قرن