قدرت اله برزگر - استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
محسن حسن نتاج کردی - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
دنیا ملکی - کارشناس ارشد، گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، ایران

هدف: موج رسوایی‎ها و فروپاشی شرکت‎ها و موسسه‎های مالی بزرگ دنیا، سبب شده است قوانین جدیدی در ساختار حاکمیت شرکتی ایجاد شود که یکی از این قوانین بسیار مهم، ضرورت وجود کمیته حسابرسی در ساختار حاکمیت شرکتی ‎است. از طرفی، تاثیر شرکت‎ها بر جامعه نیز به دغدغه جهانی تبدیل شده و شرکت­ها با افزایش فشار از طرف ذی‎نفعان برای برخورداری از نگرش وسیع­تر به اهداف و فعالیت­هایشان در ابعاد اجتماعی و محیطی مواجه‎اند. این موضوع در اغلب پژوهش‎ها با عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها در کانون توجه قرار گرفته ‎است. با این حال، نگرانی‎هایی نیز درباره کمیت و کیفیت افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها وجود دارد و لازم است که کمیته‎هایی نظیر کمیته‎ حسابرسی به‎عنوان سازوکار نظارتی، در کاهش این نگرانی‎ها و نظارت و بهبود افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها موثر باشند. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثر ویژگی‎های کمیته‎ حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی‎شرکت‎هاست. روش: بدین منظور، ۱۳۳ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ برای نمونه انتخاب شد و با بهره گیری از معادلات رگرسیونی چندگانه مبتنی بر داده‎های تلفیقی، آزمون شدند. برای اندازه‎گیری سطح افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها از چک‎لیستی متشکل از ۱۶ مولفه و ۶۰ شاخص استفاده شده که سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست‎محیطی مسئولیت اجتماعی در آن لحاظ شده است. یافته‎ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی‎های کمیته‎ حسابرسی شامل: استقلال، اندازه، تخصص مالی و تنوع جنسیتی اعضای کمیته‎ حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها تاثیر مثبت و معناداری دارند. نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج به‎دست آمده، کمیته‎ حسابرسی اثربخش به‎عنوان سازوکار موثر، موجب می‎شود اعتبار گزارشگری‎های مالی و غیرمالی مانند افشای مسئولیت اجتماعی ارتقا یابد؛ یعنی کمیته حسابرسی اثربخش از طریق نظارت بر فرایند گزارشگری می‎تواند سطح افشای داوطلبانه اطلاعات مانند افشای مسئولیت اجتماعی را بهبود بخشد.  

مسئولیت اجتماعی شرکت, استقلال اعضای کمیته حسابرسی, اندازه کمیته حسابرسی, تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی, تنوع جنسیتی اعضای کمیته حسابرسی