فرشاد رومی - گروه علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه شهید چمران اهواز
سیدمحسن آل سیدغفور - دکترای علوم سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده اتاق­های فکر یکی از منابع اثرگذار در سیاست خارجی دولت­هاست؛ به گونه­ای که به تئوری پردازی و تدوین استراتژی عمل برای دولت­ها می­پردازند. اتاق­های فکر بازوهای عرصه تصمیم­سازی و تصمیم­گیری دولت­ها هستند. در این میان اتاق­های فکر روسیه در تعین بخشی به سیاست خارجی این کشور نقش انکارناپذیری دارند. در همین راستا، هدف این پژوهش: «شناسایی اتاق های فکر مطرح روسیه و دیدگاه آنها نسبت به سیاست داخلی و خارجی ایران است.» پرسش اصلی پژوهش این است که «اتاق­های فکر روسیه درباره ایران چه نگرشی داشته و بر روی کدام موضوعات سیاست داخلی و خارجی ایران تمرکز و توجه دارند؟» فرضیه پژوهش می­گوید: «این اندیشکده­ها بر اساس یک نگرش عمل گرایانه و فارغ از اهداف ذهنی و ایدئولوژیک، به موضوع تعامل روسیه با ایران می­پردازند. رصد تحولات سیاسی داخلی ایران، شناسایی فرصت­های موجود در اقتصاد ایران و ارائه راهکار برای بهره جستن از توانایی­های ایران در معادلات منطقه ای و جهانی و در چارچوب اولویت­ها و اهداف کلان روسیه، از محورهای مهم مطالعاتی این مراکز فکری است.» پژوهش حاضر در این مقاله به روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی است. نتایج تحقیق، موید این واقعیت است که نقش اتاق­های فکر در روند تصمیم­سازی دولت روسیه در عرصه سیاست خارجی و دیدگاه رسمی این کشور در باب سیاست داخلی و سیاست خارجی ایران روبه افزایش است؛ به گونه­ای که عرصه کنش و عمل سیاسی مسکو نسبت به ایران را جهت می بخشند.

واژه های کلیدی: اتاق های فکر, روسیه, ایران, سیاست داخلی, روابط خارجی