غلامرضا جندقی - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
یاسر سیف - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد تهران مرکز، تهران، ایران
یاسر شجاعی - دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

هدف: در این پژوهش مشتریان یکی از شرکت‎های خدمات‎دهنده تلفن همراه خوشه‎بندی شده‎اند. داده هایی که از این مشتریان جمع آوری شده است، شامل سه بخش اطلاعاتی است: بخش اول شاخص های انتخاب شده برای اجرای تحلیل خوشه بندی است؛ بخش دوم شامل اطلاعاتی درباره میزان مصرف مشتریان یاد شده از انواع سرویس های قابل ارائه می‎شود و بخش سوم اطلاعات سایر سرویس های تلفن همراه است. روش: این تحقیق از نظر هدف در دسته پژوهش‎های کاربردی قرار می‎گیرد و از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی است. پس از اجرای خوشه بندی فازی و بررسی معیارهای کارایی، دو خوشه مناسب تشخیص داده شد؛ در خوشه اول که اغلب خانم هستند مشتریانی با درآمد پایین تر، ثبات شغلی کمتر و وفاداری کمتر به شرکت قرار دارند و در خوشه دوم که اغلب مرد هستند، مشتریانی با درآمد بالاتر، ثبات شغلی بیشتر و وفاداری بیشتر قرار گرفتند. یافته‎ها: نتایج پژوهش نشان داد در مجموع استفاده از خدمات تلفن راه دور برای شرکت بیشترین و شبکه بی سیم کمترین میزان درآمدزایی را داشته است و سازمان برای ارائه استراتژی‎های بازاریابی توجه چندانی به آن ندارد. خدمات جانبی پیجینگ و پست صوتی بیشترین درخواست و انتظار مکالمه، داشتن چند خط همزمان و انتقال مکالمه، کمترین درخواست مشتریان است. نتیجه‎گیری: نتایج این پژوهش در بخش بندی بازار تلفن همراه و تعیین استراتژی مناسب برای هر بخش به منظور توسعه بازاریابی مستقیم بسیار مفید است.

خوشه بندی فازی, معیارهای کارایی, خدمات تلفن همراه, بخش بندی بازار, بازاریابی مستقیم