آیت الله جوادی آملی - پژوهشگاه علوم وحیانی معارج

نظام اخلاقی در اسلام از جهاتی با سایر نظام های اخلاقی متمایز است که یکی از مهم ترین آنها از حیث مبدا فاعلی است. نظام های دیگر عقل، اجتماع، فطرت، طبیعت و عوامل دیگری را در پیدایش گزاره های اخلاقی دخیل دانسته اند؛ اما به اجماع علمای دینی، فن اخلاق اسلامی از منبعی وحیانی سرچشمه می گیرد. مواد فن اخلاق از مبانی خاصی به دست می آید که آن مبانی از منبعی وحیانی برگرفته می شود. این سه عنصر (مواد، مبنا و منبع) طوری با هم عجین شده اند که اگر ماده ای از مواد اخلاق به مبنایی بازگردد که به منبع وحی استناد نداشته باشد، آن اخلاق را «اخلاق اسلامی» نمی گویند. مقاله حاضر درصدد تبیین محتوایی اخلاق اسلامی و بازشناسی آن از سایر مکاتب اخلاقی است.  

فن اخلاق, اخلاق وحیانی, حقیقت عدل و ظلم, ماهیت انسان