م.ر نقوی - دانشجوی دکتری اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
مریم علیزاده
م تورچی - اعضا هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
م مقدم

شناسایی ارقام متحمل به تنش اسمزی کلزا درایران که از نظر شوری درمقام اول کشورهایناحیه جنوب غربی آسیا قرار دارد و از طرف دیگر یکی از کشورهای خشک و نیمه خشک جهان به محسوب می شود از اهمیت ویژه ای برخوردار است به این منظور آزمایشی در گلخانه دانکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید. این آزمایش بصورت فاکتوریل با هفت رقم کلزای بهاره و سه سطح تنش اسمزی شدید 20%PEG6000 تنش اسمزی ملایم 10%PEG6000 و فاقد تنش با طرح پایه بلوکهایکامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید تنش اسمزی از مرحله 3 تا4 برگی اعمال شد بین ارقام بجز برای صفات فلورسانس کلروفیل طول ریشه و گلایسین بتائین و بین سطوح تنش از نظر صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت اثر متقابل رقم و تنش اسمزی فقط برای میزان پرولین معنی داری گردید. براساس اکثر شاخصهای تحمل تنش و درهر دو شرایط تنش شدیدو ملایم اسمزی رقم Hyola308 به عنوان متحمل ترین رقم شناخته شد از نظر شاخصهای STI ، MP ی GMP ، Olga ی Amica و از نظر شاخ صهای Tol ی SSI ، Sarigol بعنوان حساسترین ارقام شناخته شدند تجزیه خوشه ای براساس کلیه صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مورد مطالعه ارقام را درسه گروه قرا رداد از ویژگی های مطلوب این گروه ها می توان در برنامه های اصلاحی برای تحمل به تنش اسمزی استفادهکرد.

تنش اسمزی، پلی اتیلن گلیکول، کلزا، شاخصهای مقاومت، تجزیه خوشه ای