جواد ایروانی - دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

آیات و روایاتی که به نکوهش کفار و مخالفان و رفتارهای آنان پرداخته یا تعامل مسلمانان را با آنان بیان کرده است، این ادعا را به میان می آورد که اسلام، نظام اخلاقی تبعیض آمیزی را به سود مومنان و برضد غیر مسلمانان ارائه نموده و ارزش های اخلاقی و انسانی را برای غیر مسلمانان نادیده گرفته است. این تحقیق درصدد پاسخ به این ادعاست. براساس این تحقیق، مبتنی بر آموزه های دینی، در رعایت اصول اخلاقی و رفتارها و آداب اجتماعی، تبعیض طبقاتی براساس عقیده وجود ندارد، بلکه موضوع در اینجا، «انسان» است و جز در موارد استثنایی، بین مسلمان و کافر تفاوت و تمایزی قرار داده نشده است. آنچه ادعای مذکور را تقویت کرده است، از یک سو عدم تفکیک بین «جایگاه معنوی» افراد با حوزه «تعاملات اجتماعی» است، و از سوی دیگر آموزه هایی که از آن ها، جواز «سب»، «بهتان» و «غیبت» مخالفان برداشت شده است. نوشته حاضر این برداشت ها را به نقد کشیده و لزوم رعایت ارزش های اخلاقی و رفتاری در مواجهه با غیرمسلمانان را اثبات کرده است.

ارزش های اخلاقی, تعامل با کفار, ادعای تبعیض طبقاتی, سب و بهتان مخالف