جیران فریدونی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه زنجان
احمد گلچین - استاد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

آلودگی محیط زیست از مسائل مهمی است که امروزه جوامع بشری با آن روبرو هستند. با پیشرفت تکنولوژی و رشد جمعیت، گسترش آلودگی خاک در مناطق مختلف به خصوص مناطق صنعتی و کشاورزی افزایش قابل توجهی داشته است. پاکسازی برخی از آلودگیهای خطرناک نظیر فلزات سنگین از خاک با توجه به اینکه این فلزات تجزیه و تخریب نمیشوند دشوار و مستلزمه هزینه بالایی است. گیاه پالایی (phytoremediation) فناوری استفاده از گیاهان برای پالایش آلودگی از محیط زیست است که روشی مؤثر، ارزان قیمت و دوستدار محیط زیست است. مقاله حاضر بمنظور بررسی پتانسیل تربچه در پاکسازی فلزات سنگین از خاک و تأثیر سطوح مختلف روی و تشدید کننده های جذب بر رشد و نمو وغلظت روی در گیاه تربچه مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی در شرایط گلخانه ای با هفت تیمار سطح روی(فاکتورa ) و پنج تیمار افزودنی(فاکتورb) و در سه تکرار انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر سطوح مختلف روی و نوع ومقدار افزودنی بر غلظت روی و وزن خشک غده گیاه تربچه معنی دار است. با افزایش سطح روی در خاک غلظت روی در بخش هوایی و زیر زمینی گیاه تربچه افزایش ولی وزن خشک بخش هوایی و زیر زمینی گیاه کاهش یافت. کاربرد افزودنی های مختلف باعث افزایش غلظت روی در بخش هوایی و زیر زمینی گیاه تربچه شد ولی وزن خشک این قسمت ها را کاهش داد.

گیاه پالایی، تربچه، استخراج گیاهی، روی، EDTA اسیدسولفوریک