حسام قدوسی - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
محمد جواد منعم - دانشیار گروه سازه های آبی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
علیرضا عمادی - استادیار گروه مهندسی آب, دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

از آنجا که جریانات غیرماندگار یکی از مهمترین عوامل هیدرولیکی در شبکه های آبیاری بوده که موجب تأثیر بر عملکرد کانال و سازه های وابسته میشوند، لذا در این تحقیق اقدام به شبیه سازی یک گزینه از انواع جریانات غیرماندگار موجود در شبکه های آبیاری که در اثر اجرای دستورالعمل بهره برداری ایجاد می گردد گردیده است. شبیه سازی با استفاده از یک مدل هیدرودینامیک که خاص شبکه های آبیاریمی باشد و در یک کانال با 6 دهانه آبگیر انجام گردیده است. نسبت اولیه انحراف جریان در آبگیرهای 3 و 4 این کانال برابر 12/5 درصد می باشد که در شرایط بهره برداری بدلیل افزایش نیاز آبگیری این آبگیرها میزان جریان ورودی در سراب باید بمیزان 10% افزایش یابد. بمنظور تعیین عملکرد کانال از چهار شاخص راندمان، کفایت، عدالت و پایداری استفاده شده و تابع هدف بصورت ترکیب خطی این چهار شاخص تعریف شده است. در شرایط اولیه که دبی ورودی به کانال 1مترمکعب بر ثانیه و دبی مورد نیاز هر کدام از آبگیرها 0/1 مترمکعب بر ثانیه بوده تابع هدف برابر مقدار ایده آل خود یعنی صفر می باشد اما پس از افزایش نیاز آبگیرهای 3 و 4 بمیزان 0/15 و در نتیجه افزایش 10% جریان در سراب کانال و ورود موج مثبت مقادیر شاخص ها از مقدار ایده آلشان فاصله گرفته و در نتیجه مقدار تابع هدف از صفر به 0/09 افزایش می یابد.

شبکه های آبیاری، ارزیابی عملکرد، مدل هیدرودینامیک، جریان غیرماندگار