اسماعیل مقبلی دامنه - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
صادق دلفاردی - کارشناس ارشد آبخیزداری، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

پیش بینی زمان مناسب آبیاری با استفاده از مدلهای ریاضی تاثیر بسزایی در افزایش محصول و راندمان آبیاری دارد. به منظور کاربرد مد لهای ریاضی شبیه سازی، جهت پیش بینی انتقال آب و املاح در خاک، لازم است این گونه مد لها برای مناطق مختلف واسنجی و ارزیابی شوند. در این مطالعه نتایج شبیه سازی رطوبت توسط مدل مناطق مختلف واسنجی و ارزیابی شوند. در این مطالعه نتایج شبیه سازی رطوبت توسط مدل HYDRUS-1D با مقادیر رطوبت اندازه گیری شده در پروفیل خاک در مزرعه مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایشهای مزرع های در مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و در 5 تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل آبیاری با مقادیر آب 100، 150، 200، و 250 میلیمتر و به ترتیب با فواصل زمانی 3، 4، 6 و 7 روزه بو د. نتایج حاصل تطابق خوب مقادیر رطوبت شبیه سازی شده با مقادیر رطوبت اندازه گیری شده را نشان میدهد. مقدار ضریب R2 در همه تیمارها بین 0/73 و 0/91 تغییر می نماید. خطای مطلق کلی برابر با 0/028 و کارایی مدل کردن برابر با 0/3431- بدست آمد. شاخص RMSE برابر با انحراف معیار داده ها بدست آمد و بنابراین مدل از کارایی لازم برخوردار است. معمولاً مدل، مقادیر رطوبت را بیشتر از واقعیت برآورد می کرد. بنابراین از مدل HYRUS-1D میتوان با دقت مناسبی در منطقه جیرفت برای مدیریت آبیاری استفاده کرد.

شبیه سازی، رطوبت، HYDRUS-1D و جیرفت