حکیمه دژکام - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز دانشگاه آزا
محمد احسان مصلی نژاد - دانشجوی دوره کارشناسی مهندسی کشاورزی- باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی وا

تاریخچه علف هرز به زمانی که انسان شروع به کشت وکار کرد یعنی حدود یکصد هزار سال قبل برمی گردد. شخم زدن نیز از همان زمان شروع شد( دلیل اصلی شخم زدن کنترل غلف های هرز است) بشر از ابتدا از ابزارها و آتش برای مبارزه استفاده می کرد. حدود 250000 گونه گیاهی شناسایی شده که 1% آنها( یعنی چیزی در حدود 250 گونه) به عنوان علف هرز در دنیا مطرح اند. هر چند که انسان از همان ابتدا با علف های هرز مبارزه کرد اما همچنان 10 % کاهش عملکرد در سطح دنیا مربوط به آنها می شود. می توان اظهار داشت که امکان حذف علف های هرز در مزرعه به طور کامل تقریبا غیر ممکن می باشد و بیشتر بحث کنترل مطرح است. به کلیه روش هایی که به کمک آن ها می توانیم با تغییراتی در کشت خود به لحاظ نوع کشت، تاریخ کاشت، تراکم، تناوب و ... محدودیت هایی را برای رشد علف های هرز ایجاد کنیم روش های زراعی اطلاق می شود. از نمونه این روشها می توان به: 1. تغییر در تاریخ کاشت( که بویژه در مورد مهار علف های هرز دائمی پهن برگ مانند شیرین بیان و تلخ بیان کاربرد دارد)؛ 2. تراکم و یکنواختی مناسب بوته( و پیامد آن جلوگیری از وجود فضاهای خالی و عدم دسترسی علف هرز به نور و رطوبت و مواد غذایی کافی(منابع کافی) برای رشد)؛ 3. مبارزه شیمیایی( استفاده از انواع سموم و علف کش ها)؛ 4. مبارزه مکانیکی( مانند انواع روش های خاک ورزی و استفاده از انواع روش های شخم) اشاره نمود.هدف از این مقاله مروری بر روش چهارم یعنی بررسی تاثیر خاک ورزی بر کنترل علف های هرز در مزارع می باشد. البته همان گونه که می دانیم همواره در اثر زیرو رو شدن خاک مخلوطی از بذور( که مسلما بذرهای علف هرز نیز در بین آنها به چشم می خورد ) به لایه های سطحی خاک منتقل می شوند. اما با این وجود معمولا انجام عملیات خاک ورزی به عنوان یکی از مراحل پیش کاشت محصولات مورد بحث قرار می گیرد چراکه برای کشت هر گیاه، قبل از هر چیز لازم است که محیط مناسبی وجود داشته باشد تا « خاک ورزی » بذور کاشته شده بتوانند جوانه زده و رشد و نمو نمایند. علمیاتی که برای تهیه چنین محیطی در خاک صورت می گیرد نامیده می شود، به طور کلی می توان گفت که هدف از خاک ورزی ایجاد بستری مناسب برای رشد و نمو گیاهان می باشد.