مهدی صادقی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد دزفول
مسعود اصفهانی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه گیلان
عالیه جلودار - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی

به منظور بررسی تاثیر زمان برداشت و فرسودگی بذر برشاخص های جوانه زنی چهار رقم کلزا به نام ها ی Hyola420، Hyola401، Hyola308 و RGS003، آزمایش استاندارد جوانه زنی با 3 تکرار درآزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگا ه گیلان –رشت و در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی به اجرا گذاشته شد. بذرهای ارقام کلزا در چهار زمان مختلف براساس میزان رطوبت دانه ها ی خورجین های 1/3 پایینی ساقه اصلی (50-40 درصد، 40-30، درصد، 30-20 درصد و 20-10 درصد) از مزرعه برداشت شدند و سپس بذرهای سالم و طبیعی مربوط به هر تیمار تحت تاثیر تیمار پیری تسریع شده قرار درصد) از مزرعه برداشت شدند و سپس بذرهای سالم و طبیعی مربوط به هر تیمار تحت تاثیر تیمار پیری تسریع شده قرار گرفتند. بذر ها در دوگروه فرسوده (تیمار) و طبیعی (غیر فرسوده،شاه د) ابتدا ضدعفونی شده و سپس در بین دولایه کاعذ صافی مرطوب در ظروف پتری جوانه دارشدند. شمارش بذرهای جوانه زده به صورت روزانه در یک سا عت معین به مدت 7 روز انجام گرفت. پس از شمارش بذر های جوانه زده، درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و میانگین مدت جوانه زنی بذرها محاسبه شدند. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین صفات درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و میانگین مدت جوانه زنی، در زمان های مختلف برداشت و نوع بذر(فرسوده شده و شاهد) اختلاف معنی داری وجود داشت. نتایج نشان داد که رقم Hyola 401 در زمان برداشت چهارم و رقم Hyola 308 در زمان برداشت اول، به ترتیب دارای حداکثر وحداقل مقادیر شاخص های جوانه زنی بودند. تاخیر در برداشت در هر دو نوع بذر(فرسوده شده و شاهد) باعث بهبود شاخص های جوانه زنی شد. شاخص های جوانه زنی بذر در رقم Hyola401 در هر دو حالت تیمار و شاهد نسبتا یکسان بودند و این رقم از نظر قدرت جوانه زنی و رویشی گیاهچه برتر ازسایر ارقام تشخیص داده شد.

پیری تسریع شده، زمان برداشت، جوانه زنی، رشد گیاهچه، کلزا