اکبر قندی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
علیرضا مرجوی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
داود افیونی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

شوری خاکهای زراعی و آب آبیاری را می توان جزء عمده ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در اغلب نقاط جهان و از جمله ایران دانست که این عمدتاً به دلیل موقعیت این گونه کشورها است که در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند (آنوار و همکاران، 1990 ). تحمل گیاهان مختلف نسبت به شوری متفاوت است. مطالعات انجام شده نشان می دهد که اغلب گیاهان زراعی، شوری را تا یک حد معین یا آستانه که بسته به شرایط موجود متفاوت است تحمل نموده و بعد از آن با افزایش شوری مقدار عملکرد کاهش می یابد(لویت، 1980 ). فرانکوئیس و همکاران ( 1986 ) گزارش کردند که عملکرد دانه رقم گندم نیمه پاکوتاه مورد مطالعه آنها تا شوری 8/6 دسی زیمنس بر متر تحت تأثیر قرار نگرفت و در مورد دو رقم گندم دوروم این عدد 5/9 دسی زیمنس بر متر بود. ریچاردز و همکاران (1987) در بررسی تغییرات عملکرد دانه وبیوماس گندم در شرایط شور، مشاهده نمودند که تفاوتهای معنی داری بین شیب خطوط رگرسیونی که عملکرد دانه مجموعه متنوعی از ارقام گندم را به شوری های مختلف خاک ( بین 5 تا 20 دسی زیمنس بر متر) مرتبط می نمود وجود داشت که نشان دهنده اثرات متقابل بین ژنوتیپ و شدت تنش شوری می باشد. کلمن و کوالست ( 1991 ) گزارش کردند که اگر مشاهدات به محیط های دارای شوری پایین و متوسط محدود گردد، اثرات متقابل ژنوتیپ و شوری برای صفات مورد بررسی معنی دار نخواهد بود. علیرغم اهمیت صفات کیفی، توجه کمی به اثرات شوری بر خصوصیات کیفی و نانوایی گندم شده است. نتایج متفاوتی در ورد اثرات مثبت و منفی تیمارهای شوری بر پروتئین دانه( فاکتور عمده ای که خصوصیات نانوایی را تحت تأثیر قرار می دهد) گزارش شده است. فرانکوئیس و همکاران ( 1986 )، اثر شوری های مختلف آب آبیاری را برخواص کیفی گندم مورد مطالعه قرار دادند و گزارش نمودند که شوری میزان پروتئین دانه را بطور معنی داری افزایش و میزان خاکستر آرد را بطورمعنی داری کاهش داد. آنان پی بردند اگر چه میزان پروتئین در اثر شوری افزایش یافت ولی پروتئین دانه در تیمارهای شوری دارای کیفیت نانوایی ضعیف تری است.