نادر تاری برازین - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد تبریز ، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
جلیل باباپور خیرالدین - استاد گروه روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
علی نقی اقدسی - استادیار گروه مشاوره و روانشناسی، دانشگاه آزاد واحد تبریز، تبریز، ایران

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر سازگاری اجتماعی و عاطفه مثبت و منفی بیماران مبتلابه اختلال دوقطبی نوع یک بود. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه تجربی از نوع کار آزمایی بالینی بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران خلقی دوقطبی نوع یک بود که در کمیسیون تشخیص نوع و تعیین شدت معلولیت سازمان بهزیستی مورد تایید قرارگرفته و دریکی از مراکز درمان و توان بخشی بیماران روانی مزمن استان آذربایجان شرقی دارای پرونده هستند، تشکیل می دادند. نمونه آماری ۴۵ نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایشی (گروه آزمایشی اول ۱۵ نفر و گروه آزمایشی دوم ۱۵ نفر)  و گروه کنترل (۱۵ نفر) گمارده شدند. ابتدا پرسشنامه های سازگاری اجتماعی (بل، ۱۹۶۱) و عاطفه مثبت و منفی (واتسون و همکاران، ۱۹۹۶) توسط گروه ها تکمیل گردید. در مرحله بعد گروه های آزمایشی در جلسات آموزش مهارت های اجتماعی و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان شرکت کردند، در حالیکه گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. پس از پایان جلسات آموزش، پرسشنامه های ذکرشده دوباره توسط گروه ها تکمیل گردید. در انتها داده های به دست آمده از گروه ها برای تحلیل آماده شد.  یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که داد که روش آموزش مهارت های اجتماعی نسبت به آموزش راهبردهای تنظیم هیجان تاثیر بیشتری بر سازگاری اجتماعی و عاطفه منفی و روش آموزش راهبردهای تنظیم هیجان نسبت به آموزش مهارت های اجتماعی تاثیر بیشتری بر عاطفه مثبت بیماران دوقطبی نوع یک داشته است (۰۵/۰=P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که بین اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی بر سازگاری اجتماعی و عاطفه مثبت و منفی بیماران مبتلابه اختلال خلقی دوقطبی نوع یک تفاوت معناداری وجود دارد.

مهارت های اجتماعی, راهبردهای تنظیم شناختی هیجان, سازگاری اجتماعی, عاطفه مثبت و منفی