مسعود سلطانی - استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
محدثه السادات فخار - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
حسین ربانیها - دانشجوی دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.

سامانه های آبیاری قطره ای، روش مناسبی برای تامین آب مورد نیاز گیاهان در محیط ریشه می باشد. مدیریت این روش متکی بر علم توزیع آب در حجم خاک مرطوب است. مدل های شبیه سازی می تواند در بدست آوردن این دانش ارزشمند بکار گرفته شوند. در این پژوهش شبیه سازی ستون شن در منطقه ریشه درخت سیب تحت سامانه آبیاری قطره ای به منظور تعیین عمق بهینه ستون شن در سه بافت خاک مختلف برای بررسی نحوه جذب آب توسط ریشه، مقدار آب مصرفی، میزان تبخیر و نفوذ عمقی با استفاده از مدل HYDRUS-۲Dمورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در بافت خاک لوم زمانی که عمق ستون شن در بازه ۱۰-۱۵ سانتی متری و در بافت خاک سیلتی لوم ستون شنی به عمق ۵ تا ۱۰ سانتی متری قرار گیرد، میزان نفوذ، آب مصرفی و تبخیر نسبت به حالت ماکزیمم به میزان قابل ملاحظه ای کمتر خواهد بود به طوری که میزان نفوذ عمقی در بافت خاک سیلتی لوم به میزان ۵۵ درصد و در بافت خاک لوم ۳۵ درصد نسبت به حالت ماکزیمم کاهش داشته است و در نهایت سناریو های بررسی شده نشان داد در بافت خاک لوم شنی، به دلیل سبک بودن بافت خاک استفاده از ستون شن وضعیت بهبود دهنده ای را ایجاد نخواهد کرد.

جذب ریشه, عمق بهینه, مدیریت آبیاری, نفوذ عمقی, HYDRUS-۲D