غلامعلی حاجی شرفی - گروه زراعت- دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
مهدی زیره زاده - گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

تجمع ماده خشک در گیاه بویژه در اندام هایی که از نظر تغذیه ای واقتصادی مفید هستند درکشاورزی بسیار با اهمیت است لذا به منظور بررسی اثرات برگزدایی و تراکم بوته ای بر الگوی تجمع ماده خشک هیبرید ذرت رقم karaj700 منطقه دزفول آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید، فاکتورهای این آزمایش شامل تراکم بوته ای در 3 سطح(70، 40 و 100 هزار بوته در هکتار) و تیمارهای برگزدایی در سه سطح(شاهد، حذف گل نر به همراه 2 برگ بالایی و حذف گل نر به همراه 4 برگ بالایی) اجراء گردید. نتایج نشان داد تیمارهای برگزدایی، تراکم بوتهای و اثرات متقابل آنها بر روی تعداد ردیف در بلال اثر معنی داری نداشت. درحالی که اثر تیمارهای برگزدایی و تراکم بر روی تعداد دانه در ردیف اختلاف معنی داری ایجاد کرد بطوری که بیشترین تعداد دانه در ردیف بوسیله تیمار شاهد( 24,67 دانه) و کمترین آن در تیمار حذف گل نر به همراه 4 برگ بالایی( 21,50 ) مشاهده گردید. با افزایش تراکم از 40 هزار بوته در هکتار به 100 هزار بوته در هکتار تعداد دانه در ردیف از 27، 23 به 87، 21 دانه تغییر یافت. وزن هزار دانه هم تحت تأثیر تیمارهای برگزدایی و تراکم و اثرات متقابل آنها قرار گرفت بطوریکه با حذف گل نر همراه با برگهای بالایی بلال کاهش معنی داری در وزن هزار دانه ایجاد گردید، و با افزایش تراکم از 4 بوته در متر مربع به 10 بوته در متر مربع وزن هزار دانه از 17، 298 به 94، 263 گرم در متر مربع کاهش پیدا کرد. عملکرد دانه و ماده خشک کل گیاه و شاخص برداشت نیزتحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند بطوریکه بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار شاه د(12، 851 گرم در متر مربع) و کمترین میزان دانه مربوط به تیمار حذف گل نر و 4 برگ بالایی بو د. بنابراین با توجه به تاثیراتی را که تراکم بوته و حذف اندام های گیاه در عملکرد اقتصادی گیاه دارند تعیین بهترین تراکم بوته برای تجمع ماده خشک ضروری می باشد.

ماده خشک، تراکم، رقم کرج 700، برگزدایی