کاوه لیموچی - دانشجوی دکتری تخصصی زراعت، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
مهرداد یارنیا - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
سید عطاءاله سیادت - استاد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
ورهرام رشیدی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
عبدالعلی گیلانی - استادیار، عضو هیات علمی بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر کاهش دور آبیاری به عنوان تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف برنج بود. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و سه تکرار به مدت دو سال زراعی (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) اجرا شد. سطوح رژیم آبیاری شامل ۳ و ۷ روز یک بار در کرت های اصلی و ۱۲ ژنوتیپ برنج در کرت های فرعی قرار گرفتند. عملکرد دانه، درصد دانه های نیمه پر، پر و وزن هزار دانه، در شرایط مطلوب و تنش اندازه گیری شد. شاخص تحمل در شرایط مطلوب و تنش نیز برآورد شد. نتایج نشان داد که تحت شرایط تنش و مطلوب، میزان شاخص تحمل به تنش خشکی دانه پر، شاخص حساسیت به خشکی وزن دانه، شاخص تحمل به تنش و عملکرد دانه، شاخص خسارت خشکی، شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل و میزان کاهش عملکرد ژنوتیپ های مورد مطالعه تفاوت بسیار معنی داری با یکدیگر داشتند. در بین شاخص های مورد استفاده شاخص تحمل به خشکی توانایی بهتری در شناسایی ژنوتیپ های برنج متحمل به خشکی داشت. بیشترین درصد افزایش عملکرد با افزایش خشکی مربوط به ژنوتیپ بسیار متحمل به خشکی وندانا بود ولی در سایر ژنوتیپ ها تنش خشکی تاثیر منفی بر عملکرد دانه داشت.

آبی, تحمل, تنش, حساسیت, شاخص