مسعود اسکندری تربقان - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
سید حسین نعمتی - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی- گروه علوم باغبانی
علی تهرانی فر - دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه علوم باغبانی
لیلا سمیعی - دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهشکده علوم گیاهی، گروه پژوهشی گیاهان زینتی

هدف از این تحقیق تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط بر عملکرد دانه ۳۰ ژنوتیپ گلرنگ با استفاده از تجزیه مدل اثرات اصلی افزایشی و ضرب پذیر (AMMI) و نیز ارزیابی ژنوتیپ ها، محیط ها و اثرات متقابل آنها با استفاده از آماره های پایداری و اکووالانس ریک می باشد. آزمایش ها در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی شیروان و سیساب طی سه سال زراعی ۹۴-۱۳۹۱ اجرا شدند. نتایج حاصل از تجزیه امی نشان داد که اثرات اصلی ژنوتیپ، محیط، اثرات متقابل (GE) و چهار مولفه اول اثر متقابل معنی دار بودند. نمودار بای پلات قادر به تفکیک ژنوتیپ های پایدار و محیط های با قدرت تفکیک بالا از محیط های ضعیف بود. براساس نتایج تجزیه ای و پارامتر های پایداری مورد بررسی ژنوتیپ های ۲ و ۴ با میانگین عملکرد بالاتر از میانگین کل دارای پایداری مطلوب بودند در صورتی که ژنوتیپ های ۲۰ و ۲۱ با بیشترین تاثیر در اثر متقابل ناپایدارترین ژنوتیپ ها بودند.

اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط, تجزیه امی, سازگاری