مینا رستم زا - استادیار پژوهشکده کشاورزی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران
محمدرضا چائی چی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمدرضا جهانسوز - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
احمد علیمددی - استادیار پژوهشکده کشاورزی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران

کشت گیاهان مقاوم به تنش خشکی در مناطقی که آب آبیاری محدود است، می تواند منجر به استفاده کارآمد از آب در کشاورزی شود. بدین منظور آزمایشی با هدف تعیین عملکرد ارزن مرواریدی تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و کود نیتروژن در سال ۱۳۸۷ در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل خرد شده در زمان در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد.کرت اصلی ترکیب تیمارهای آبیاری (۴۰ (شاهد)، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد حداکثر تخلیه مجاز کل آب خاک قابل دسترس) وکود نیتروژن (صفر (شاهد)، ۷۵، ۱۵۰ و ۲۲۵ کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار) و کرت فرعی چین (در سه سطح) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای۴۰ و۶۰ درصد حداکثر تخلیه مجاز کل آب خاک قابل دسترس، بالاترین وزن خشک را در مجموع سه چین به ترتیب با ۴۵/۲۱ و۲۰ تن در هکتار تولید کردند. با افزایش درصد تخلیه رطوبت خاک و پیشروی به سمت چین سوم، عملکرد ماده خشک کل و برگ کاهش پیدا کرد. بالاترین عملکرد ماده خشک در تیمار۴۰ درصد حداکثر تخلیه مجاز کل آب خاک قابل دسترس و در چین اول مشاهده شد. اثر متقابل چین در نیتروژن بر ماده خشک معنی دار بود و بالاترین عملکرد ماده خشک در چین دوم تیمار ۲۲۵ و چین اول تیمار ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. تیمار شاهد در تمامی چین ها عملکرد ماده خشک کمتری را نسبت به دیگر تیمارها تولید نمود. بنابراین می توان با تخلیه ۶۰ درصد آب قابل دسترس خاک و مصرف ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار با ذخیره ۲۰ درصدی آب نسبت به تیمار ۴۰ درصد، عملکرد قابل قبولی را تولید نمود.

ارزن مرواریدی, رژیمهای آبیاری, کود نیتروژن, چین, عملکرد ماده خشک