مصطفی یوسفیان - محقق موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران
بهروز عربزاده - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران
صاحب سودایی مشایی - محقق بخش خاک و آب موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران
یاسر محمدی نشلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ماشین آلات کشاورزی

کیفیت تولید به اندازه کمیت در همه مسیرهای زندگی و بطور مستقیم در مصرف کالاها اهمیت زیادی دارد. به منظور ارزیابی برخی خواص کیفی و کمیدانه برنج تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری در دو رقم طارم محلی و شیرودی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور-معاونت مازندران در سال زراعی ۱۳۸۸ انجام گردید. تیمارها شامل ۵ سطح آبیاری: ۱-غرقاب دائم به ارتفاع ۵ -۳ سا نتیمتر در طول دوره رشد، ۲- آبیاری به ارتفاع ۵ سانتیمتر پس از ناپدید شدن آب از سطح زمین، ۳- آبیاری به ارتفاع ۵ سانتیمتر ۲ روز پس از ناپدیدشدن آب از سطح زمین، ۴- آبیاری به ارتفاع ۵ سانتیمتر ۵ روز پس از ناپدید شدن آب از سطح زمین و ۵- اشباع دائم در طول دوره رشد با سه تکرار انجام شد. در هر تیمار میزان عملکرد و برخی شاخص های کیفی دانه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین عملکرد تیمارها، در سطح یک درصد اختلاف معنی داری وجود داشت و در هر دو رقم بیشترین عملکرد در تیمار غرقاب دائم بوده که مقادیر آن برای طارم و شیرودی به ترتیب ۳/۴۲۱۰ و ۷/۶۷۹۹ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. میزان سختی، درصد خرد، نسبت طویل شدن، طول دانه بعد از پخت، درصد آمیلوز و غلظت ژل نیز در سطوح مختلف آبیاری اختلاف معنی دار از لحاظ آماری داشته است. بهترین روش آبیاری در طارم از لحاظ سختی دانه (۱/۱۳ نیوتن) و درصد خرد دانه (۱۵%) روش غرقاب دائم آبیاری می باشد، اما در رقم شیرودی که از ارقام پر محصول است بهترین روش آبیاری از لحاظ میزان سختی دانه (۸/۱۷ نیوتن) و درصد خرد دانه (۵/۱۹%)، روش اشباع دائم می باشد.

برنج, اندازه سختی, خصوصیات کمی کیفی دانه, عملکرد دانه, درصد آمیلوز, سطوح مختلف آبیاری