منشا کانیهای رسی و روند تکاملی آنها با تغییرات عمق، سازند قرمز فوقانی، ایران مرکزی

مطالعه دقیق 26 نوع رخساره تخریبی در حاشیه جنوب حوضه سازند قرمز فوقانی و 18 نوع رخساره تخریبی در حاشیه شمالی آن در ایران مرکزی نشان داد که کانیهای رسی از پدیده های اصلی دیاژنتیکی در این مجموعه تخریبی اند که تغییرات قابل ملاحظه ای در فراوانی و نوع کانی ها با تغییرات عمق مشاهده می گردد. اسمکتیت کانی غالب موجود در رخسساره های حاشیه جنوبی و رخساره های مربوط به بخشهای کم عمق حاشیه شمالی است در صورتی که در بخشهای عمیق تر حاشیه شمالی به ترتیب مخلوط اسمکتیت (Corrensite) و کلریت، ایلیت و کلریت کانی های اصلی هستند. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان میدهد که در هر دو حاشیه آلتراسیون شیشه آتشفشانی و قطعات خرده و سنگی ولکانیکی منشاء اصلی تشکیل کانیهای رسی اند. در مناطقی که رخساره های تخریبی در اعماق بیشتری دفن شده اند، تجزیه کانیهای ناپایدارتر رسی (اسمکتیت) به مخلوطی از اسنکتیت و کلریت ، (Corrensite) و در اعماق بیشتر، تجزیه محصولات اخیر به کلریت و ایلیت صورت گرفته است. مطالعه حاضر نشان می دهد که فرایندهای مذکور در یک محیط بسته ژئوشیمیایی صورت پذیرفته است. وجود کانیهای همراه با رس دیاژنتیک علاوه بر بسته بودن سیستم در محیط دیاژنتیک، شرایط آب و هوایی گرم و خشک را برای محیط نهشتگی این رخساره ها مسلم می سازد.