فاطمه منصورقناعی - فارق التحصیل کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه گیلان
حبیب اله سمیع زاده لاهیجی - دانشیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
بابک ربیعی - استاد دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
مرداویج شعاعی دیلمی - کارشناس موسسه تحقیقات توتون گیلان

این تحقیق به منظور بررسی روابط بین عملکرد برگ توتون و اجزای آن با استفاده از ۱۱۸ واریته توتون، در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات توتون گیلان اجرا شد. بیست و سه صفت بر اساس پنج بوته تصادفی از هر واریته مورد ارزیابی قرار گرفت. همبستگی بین عملکرد برگ خشک با ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول برگ، عرض برگ، ضریب سطح برگ، طول میانگره های بالا و وسط و پایین، روز تا گلدهی، عملکرد برگ سبز، وزن بوته سبز، عملکرد بیولوژیک، درصد ماده خشک و شاخص برداشت مثبت و معنی دار و با شاخص شکل برگ، دوره گلدهی، طول گل آذین و درصد آلودگی به نماتد منفی و معنی دار بود. در تجزیه رگرسیون گام به گام صفات عملکرد برگ سبز، درصد ماده خشک، ارتفاع بوته و ضریب سطح برگ بیشترین عوامل موثر بر عملکرد برگ خشک بودند. طبق نتایج تجزیه علیت بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد برگ خشک مربوط به عملکرد برگ سبز بود. در تجزیه علیت بین عملکرد برگ سبز با سایر صفات مورد مطالعه صفات وزن بوته سبز و طول برگ بالاترین اثرات مستقیم و غیر مستقیم مثبت بر روی عملکرد برگ سبز اعمال نمودند. درتجزیه به عامل ها، هفت عامل مستقل از هم ۵۴/۸۰ درصد از تنوع کل داده ها را توجیه نمود.