سید محمد علی موسوی زاده - استادیار گروه زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه یزد، یزد، ایران
غلامرضا تاج بخش - استادیار گروه زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه یزد، یزد، ایران

بررسی روزن داران کف زی بزرگ در رسوبات سازند داریان به سن آپتین آلبین در شمال شیراز نشان دهنده وجود ساختارهای دایره ای تا بیضی شکل در دیواره این نوع از میکروفسیل ها است. از آن جا که این ساختارها به طور کامل توسط کلسیت اسپاریتی شفاف پر شده اند، با عنوان "چشم های کلسیتی" شناخته می شوند. از آن جا که هنوز ابهاماتی در مورد سازوکار تشکیل این ساختارها وجود دارد مطالعه حاضر سعی دارد تا ضمن بررسی ریخت شناسی، فراوانی و نحوه توزیع چشم های کلسیتی در اربیتولینید ها، شرایط رسوب گذاری و دیرینه بوم شناسی در زمان تشکیل رسوبات سازند داریان را با فرآیندهای مطرح شده در رابطه با تشکیل چشم های کلسیتی مقایسه کرده و بهترین سازوکار را مشخص کند. به منظور بررسی ارتباط بین حضور این ساختارها و واکنش های زیستی و سازگاری جاندار نسبت به شرایط محیطی خاص نظیر کاهش سطح اکسیژن در آب، روند تغییرات فراوانی چشم های کلسیتی در ستون چینه شناسی با رویداد بی اکسیژنی اقیانوسی آپتین پیشین (OAE۱a) و رسوبات همزمان با آن مقایسه شد. در نهایت با بررسی ویژگی های ساختاری چشم های کلسیتی و شواهد موجود مشخص شد که این ساختارها نمی توانند در نتیجه سازگاری موجود نسبت به تغییرات محیطی ایجاد شده باشند و لذا ساختارهای یاد شده همان سوزن های اسفنج هستند که به عنوان جسم خارجی در پوسته آگلوتینه روزن داران کف زی سازند داریان استفاده شده اند.

اربیتولینید, چشم های کلسیتی, روزن داران کف زی بزرگ, سازند داریان, سوزن اسفنج