چیستی مرگ از دیدگاه ملاصدرا و علم پزشکی

سابقه و هدف: یکی از مسائل بحث برانگیز معاصر، مرگ و چالش های مرتبط با آن است. این موضوع در فلسفه و پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی چیستی مرگ از دید ملاصدرا و علم پزشکی (سنتی و مدرن) می باشد. مواد و روش ها: روش این پژوهش، از نوع تطبیقی است که با رجوع به منابع کتابخانه ای و تحلیل چیستی مرگ به مقایسه دیدگاه ملاصدرا و پزشکی در این زمینه پرداخته می شود. یافته ها: علم پزشکی در تبیین موضوع مرگ، بر علائم جسمانی تکیه دارد (علت قابلی). پزشکی مدرن مرگ را اموری نظیر «توقف نفس»، «توقف قلب و عدم جریان خون در بدن» و... می داند. در طب سنتی نیز مرگ، معادل ازبین رفتن حرارت غریزی است. در فلسفه ملاصدرا این امور بیان علت قابلی مرگ است و حقیقت و ضرورت مرگ را تبیین نمی کند. مطابق دیدگاه او در مرگ طبیعی، نفس انسان در اثر حرکت جوهری کمالاتی را کسب می کند و هنگامی که از طریق بدن به کمالات شایسته خود رسید، بدن را رها می کند و مرگ واقع می شود. بنابراین در نگاه ملاصدرا مرگ طبیعی، نتیجه کمال نفس است. این رویکرد، رویکردی متافیزیکی از مسئله مرگ و تبیین حقیقی ضرورت مرگ است. نتیجه گیری: بحث ملاصدرا از مرگ فراتجربی است که در آن با روش استدلالی، تحلیل جدیدی از مرگ انسان ارائه داده می شود و در این راستا حقیقت و ضرورت مرگ روشن می شود، اما رویکرد علم پزشکی، مبتنی بر تجربه و بیان علت قابلی مرگ است که هیچگاه ضرورت مرگ را تبیین نمی کند. از این جهت این دو از یک موضع درباره مرگ صحبت نمی کنند.

Keywords:

مرگ , نفس , بدن , فلسفه , پزشکی