ارزیابی واکنش گندم به تنش ماندابی در مرحله ساقه رفتن

به منظور بررسی عکس العمل ژنوتیپ های گندم به تنش ماندابی در مرحله ساقه رفتن، این تحقیق به صورت آزمایش کرت های یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 87-1386 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اهواز اجرا گردید. در این بررسی عامل اصلی شامل چهار ژنوتیپ گندم (چمران، ویریناک، S-78-11 و S-80-18) و عامل فرعی نیز شامل دوره های ماندابی(0، 10 و 20 روز) بودند. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد بررسی و همچنین دوره های مختلف ماندابی از نظر عملکرد دانه، اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشترین عملکرد در هر دو شرایط شاهد و ماندابی به لاین های S-80-18 و S-78-11 (با میانگین عملکرد 4/03 و 4/02 تن در هکتار) و کمترین آن به رقم ویریناک (با میانگین عملکرد 3/02 تن در هکتار) تعلق داشت. بیشترین و کمترین عملکرد در تیمارهای ماندابی به ترتیب به تیمارهای شاهد و تنش 20 روز ماندابی مربوط بود. افزایش طول دوره ماندابی در همه ژنوتیپ ها باعث افزایش میزان خسارت شد. عملکرد بیولوژیکی نیز مشابه عملکرد دانه تحت تأثیر ماندابی قرار گرفت و با افزایش طول دوره ماندابی عملکرد بیولوژیکی کاهش یافت. اجزاء عملکرد نیز تحت تأثیر ماندابی قرار گرفت. از میان اجزاء عملکرد، بیشترین خسارت به تعداد سنبله در متر مربع و کمترین به وزن هزاردانه وارد گردید. با توجه به نتایج بدست آمده لاین S-78-11 برتری خود را نسبت به سایر ژنوتیپ ها در شرایط ماندابی نشان داد.

Keywords:

گندم , تنش ماندابی , ساقه رفتن , عملکرد